Su - 57
Öncelikle 5,8'lik İstanbul depremi nedeniyle İstanbullulara ve bundan etkilenen çevre illerde yaşayan vatandaşlarımıza geçmiş olusun dileklerimi bildiririm. Bu nedenle gündemin gerisinde kalan Savunmamızı özellikle etkileyen diğer konuya geçmek gerekirse;
Türkiye 5. nesil savaş uçağı ihtiyacını karşılamak üzere F-35 programından çıkarılmasından sonra gözler Rus SU-57 uçağına çevrildi.
Maliyetinin daha düşük olduğu düşünülen SU-57'lerin satın alınmasının mümkün olup olmayacağı tartışmaları devam ederken, Rusya SU-57'leri Türkiye'ye satmakta bir sakınca görmüyor, hatta teknoloji transferi yapacağını da söylemektedir. Çünkü politik nedenler daha ağır basmaktadır.
Sukhoi tarafından geliştirilen 5. nesil savaş uçağı tıpkı F-35'ler gibi hayalet uçak özellikli, tek kişilik ve çift motorlu. Modellerine göre Su-57'lerin 50-70 Mil yon $ arasında bir fiyata sahip ve F-35'lere göre daha ucuz olduğu düşünülmektedir.
Halbuki bir doğu bloku platformu olan bu araçların, her uçtuğu saat başına yer de 15-20 saatlik bir bakına ihtiyaç duymaktadır. Bu durum görev yapacak uçakların yüzdesini düşürmekte ve ayrıca bir maliyet bindirmektedir. Diğer taraftan NATO çerçevesinde icra edilecek çalışmalarda ise, ilgili ülkelere ait üslerde bakım için altyapı tesis etmek Türkiye'nin görevi olacaktır. İşte bu maliyetlerin uçak başına 200 milyon $ bulabileceği belirtilmektedir.
Göz önüne alınması gereken diğer bir husus ise, bu uçakların hazır alımı halinde F-16'larda başımıza gelenler ile F-35'lerde de gelmesi olası engellemeler de bilinmelidir.
Hindistan benzer bir nedenle Rusya ile yaptığı 800 milyon $ anlaşmayı askıya almıştı.
Eğitim amaçlı 5-10 uçaktan sonraki bölümde satın alma yöntemi kullanıl mamalıdır. İsteğe bağlı olarak motorlar dahil boş platformun bir kısmının montajı Türkiye de yapılmalı, diğer bir kısmı ise yerli olarak üretilmelidir.
Aviyonik sistemler ile elektronik harp sistemlerinden oluşan EYS radarları ve Koral sitemi gibi önemli bileşenler tarafımızdan uçağa eklenmeli ve iyi bir pa zarlık gücü ile satıcı ülkenin uçak üzerindeki hakimiyeti kırılmalıdır. Asıl ekonomik alımın bu şekilde olabileceğini düşünmekteyim.
Ayrıca Saab Jas-39 Gripen diğer bir seçenek olmalıdır.
Ali ÖZBOYACI