Yeni Toprak Koruma Kanunu ile Neler Değişti
Yeni toprak koruma kanunu olan 6537 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Hakkında Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile tarımsal araziler bölünmez eşya niteliği kazandı. Peki yeni toprak kanunu ile neler değişti? Konu ile ilgili olarak açıklama yapan Gıda Tarım ve Hayvancılık İl müdürü Cenk Şölen şu bilgileri verdi:
“6537 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdiği, 15 Mayıs 2014 tarihinden itibaren;
-Tarımsal vasıflı arazisini satmak üzere Tapu Müdürlüklerine başvuran çiftçilerimizin, satış, hibe veya miras yoluyla mülkiyet devri işlemleri, İl /İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerimizden izin alınarak yapılmaya başlandı.
-15 Mayıs 2014 tarihinden önce hisseli tarım arazileri sadece hissedara satılabiliyorken, bu tarihten sonra hem hissedara hem de 3. şahıslara satılabiliyor.
-Miras kalan Tarımsal Arazilerinin mirasçılara intikali ya da, 3. Kişilere aynen satışının 1 yıl içerisinde yapılması gerekmektedir. Mirasçılar isterlerse miras kalan tarım arazilerini birlikte işletmek üzere,
-En önemlisi ise 6537 sayılı Kanunla Tarım arazilerinin bölünmesinin önüne geçilmiştir.
Tarım arazilerinin satış, hibe veya miras yoluyla mülkiyet devri işlemleri, İl /İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerimizden izin alınarak yapılmaya başlandı;
-Tapu Müdürlüklerinden, İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerimize yazılı olarak sorulan tarım arazisi devri talepleri, Ekonomik Bütünlük, Asgari Tarımsal Arazi Büyüklüğü ve Yeter Gelirli Tarımsal Arazi Kriterlerine göre değerlendiriliyor.
-10 dekar ve üzeri tarla
-5 dekar ve üzeri dikili bahçe
-1 dekar ve üzeri sera arazileri
Ekonomik Bütünlük oluşturan araziler olduğundan aynı kişiye ait bu büyüklükteki parsellerin ve parsellerdeki hisselerin tek başına satışına, Kanun gereği izin verilmiyor. Aynı kişiye ait, Ekonomik Bütünlük oluşturan arazilerin tamamının aynı anda satışında ise bir engel yok.
-Ekonomik bütünlük değerlendirmesi yapılırken, aynı kişiye ait sınırdaş parsellerin toplamına bakılıyor.
-Ekonomik bütünlük oluşturmayan küçük parsellerin ve parsellerdeki hisselerin satışında da engel bulunmuyor.
6537 Sayılı Kanunun en önemli özelliği ise tarım arazilerinin bölünmesinin önüne geçmiş olması.
Bilindiği üzere Tarım arazileri özellikle miras paylaşımı ve diğer nedenlerle sürekli küçülmüş, parçalara bölünmüş, birim alana düşen maliyet artmış, karlı olmaktan çıkıp, çiftçinin adeta boğaz tokluğuna çalıştığı bir duruma gelmiştir. Geçimini sağlamakta zorlanan çiftçimizin, köyden kente göçünün en önemli sebeplerinden biri de budur.
Ayrıca ülkemizde, tarım arazilerinin miras yoluyla çok küçük parsellere ayrılması ve mülkiyet sorunlarından dolayı oluşan ekonomik kayıp, yılda 15-20 milyar lirayı bulmaktadır.
Kanunla birlikte Tarım Arazileri;
-Ortalama bir ailenin geçimini sağlayacak Yeter Gelirli İşletme Büyüklüklerinin altında bölünemez,
-Asgari Tarımsal Arazi Büyüklüğü’nün altında hisselendirilemez, duruma gelerek sorunun çözümüne yönelik büyük bir adım atılmıştır.
Miras paylaşımında at urganı, çek kurayı dönemi bitti!
6537 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği, 15 Mayıs 2014 tarihinden itibaren; (1) Miras kalan Tarımsal Arazilerinin mirasçılara intikali ya da, 3. Kişilere aynen satışının 1 yıl içerisinde yapılması gerekmektedir. Mirasçılar isterlerse, miras kalan tarım arazilerini birlikte işletmek üzere Aile Malları Ortaklığı ya da Limited Şirket kurabilirler.
- Miras paylaşımında da Tapu Müdürlüklerince, Mirasçılık Belgesi (Veraset İlamı v.d.), Rıza-i Taksim Sözleşmesi ve ayrıntılı tapu kayıtlarıyla birlikte İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerimizden görüş istenmektedir.
- Tapu Müdürlüklerinden, İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerimize görüş almak üzere gönderilen miras paylaşımı talepleri yine, Ekonomik Bütünlük, Asgari Tarımsal Arazi Büyüklüğü ve Yeter Gelirli Tarımsal Arazi Kriterlerine göre değerlendirilerek, uygun olan paylaşım şekilleri ve mirasçı sayısı Tapu Müdürlüklerine bildirilmektedir.
-Miras kalan ve Ekonomik Bütünlük oluşturmayan küçük parsellerin ve parsellerdeki hisselerin, istenen mirasçıya intikali ya da 3. kişilere satışında bir engel yok.
-Miras kalan Ekonomik Bütünlükteki tarım arazileri ise, Yeter Gelirli İşletme Büyüklüğüne ulaşana kadar tek bir mirasçıya devrine izin veriliyor. Böylece Ekonomik Bütünlükteki araziler belirli kişilerde toplanarak karlı bir üretim yapılması için zemin hazırlanmaktadır.
(2) Vefat tarihinden itibaren 1 yıllık sürenin bitiminde tarım arazilerinin miras paylaşımı henüz yapılmamış ve bu konuda varisler tarafından dava açılmamışsa;
-İl ve İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerimiz tarafından varislere miras intikalini yapmaları için 3 Ay ek süre verilerek, teknik destek sağlanacaktır.
(3) 3 aylık süre bitiminde varisler arasında hala anlaşma sağlanamamış ve bu konuda dava açmamışlar ise, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığımızca miras intikalinin yapılması talebiyle Sulh Hukuk Mahkemesi nezdinde dava açılabilir.
15 Mayıs 2014 tarihinden önce vefat edenlerin miras paylaşımı ise, önceki mevzuat hükümlerine göre yapılmaya devam edilmektedir.
Ulu Önder Mustafa Kemal ATATÜRK’ ün dediği gibi; “Vatan Toprağı Kutsaldır, Kaderine Terk Edilmez”