İŞTE DÖRT ÖNLEM!!!
Zeki TARHAN – ANKARA
Durum vahimdi. Ve Türkiye’nin hemen hemen her yöresinde sıkıntılar vardı… Prof. Dr. Süleyman KODAL hocamızın, Kırıkkale DELİCE ilçesinde yaptığı bir çalışmada, somut bir gerçekle karşılaşmıştı; Mart – Nisan yağışları geçen yılki yağışın üçte biri kadardı.
Hem yağışlar azalıyor, hem de sulama amaçlı su depolama yapılarında DEPOLANAN SU MİKTARI AZALIYORDU!!! Bu durum ise; hem kuru tarım yapılan bitkilerde, hem de sulu tarım yapılan bitkilerde VERİM ve ÜRETİM’in, 2023 yılında önemli düzeyde azalacağını gösteriyordu.
…Ve pek tabiidir ki; ACİLEN ÖNLEMLER alınmalıydı!!!
***
Prof. KODAL hocamızla eskiye dayanan bir hukukumuz vardı. Su Yönetimi Enstitüsü Müdürlüğü yaparken, UNDP (=Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı) çerçevesindeki “BASINÇLI SULAMA SİSTEMLERİNİN UYGULANMASI” ile ilgili projenin de yürütücülüğünü yapıyordu. Bu bağlamda; Ankara çiftçileri ile Eğirdir'in BOĞAZOVA çiftçilerinin katıldığı, bu satırların yazarı TARHAN’ın da içinde olduğu TEKİRDAĞ’a bir teknik gezi düzenlenmişti. Bu gezi izlenimlerini de TARHAN, “AKIN” gazetemizde yazı dizisi haline getirmişti.
***
İŞTE O DÖRT ÖNLEM!!!
1 – Sadece Tarımda değil, her sektörde ilk önlem “SU TASARRUFU” olmalı. Sulama Suyu iletiminde kullanılan AÇIK KANALLARIN BASINÇLI BORU SİSTEMLERİNE dönüştürülmesi…
2 – Tarla içinde kullanılan Sulama Sisteminin, BASINÇLI SULAMA SİSTEMLERİNE (= DAMLA / YAĞMURLAMA gibi ) dönüştürülmesi…
3 – Bu sistemlerin doğru işletilmesi yani; SULAMA ZAMAN PLANLAMASI’na (= Sulama Programlamasına ) dikkat edilmesi. Damla Sulama kuran çiftçi, KARIK SULAMA / VAHŞİ SULAMA / SALMA SULAMA gibi yanlış sulama yaparsa, o DAMLA SULAMA SİSTEMİ’nden fayda görülemez!!!
4 – Optimum Bitki Deseni Çalışmaları…
***
Sulama programlaması, sulama suyunun yeterli olduğu durumda gerekli. Ama sulama suyunun yetersiz olduğu, yani; kısıtlı sulama yapılması gerektiğinde çok daha önemli!!! Örneğin; EĞİRDİR SULAMA BİRLİĞİ çiftçilerinin, ELMA’da ( 2 ) sulamayı ne zaman yapacağının ve her sulamada ne kadar sulama suyu vereceğinin önceden belirlenmesi gerekir. İki elma üreticisinden biri yanlış zamanda ve yanlış miktarda ( 2 ) sulama yaparsa, VERİMİ ve GELİRİ yeterli suya göre çok düşer. Diğer çiftçi, doğru zamanda ve doğru miktarda ( 2 ) sulama yaparsa, VERİMİ ve GELİRİ daha az düşer. Yani; ikinci çiftçi, birinciye göre aynı suyla daha fazla GELİR ve VERİM elde eder. BUDA BİR SU TASARRUFUDUR!!!
***
Yetiştiricilerin Toprak nemini ölçen NEM SENSÖRLERİ ve SULAMADA OTOMASYON kullanmaları da SU TASARRUFU sağlamaktadır.
***
OPTİMUM BİTKİ DESENİ ÇALIŞMALARI’nda; yetiştiricilerin özellikle KISITLI SU KOŞULLARINDA, işletmelerinde maksimum gelir elde edebilmek için, hangi bitkiyi yetiştirmeleri gerektiği, o bitkiyi kaç dekar alanda yetiştirmeleri gerektiği ve o bitkiye ne kadar sulama suyu verilmesi gerektiği önceden belirlenebilmektedir. Aynı miktar sulama suyu kullanan 2 çiftçiden, OPTİMUM BİTKİ DESENİ uygulayan diğerine göre, daha fazla GELİR, elde edecektir. Bu da bir SU TASARRUFU dur!!!
***
SON SÖZ!!!
Yukarıda belirtilen önlemleri, çiftçilerin tek başlarına uygulamaları elbette ki beklenemez. Tarım ve Orman Bakanlığı ve Bakanlığın Isparta İl ve ilçe Müdürlükleri / MAREM / Üniversitemiz ve Sulama Birlikleri temsilcileri ile sayın valimizin kuracağı ve onun başkanlık yapacağı “EŞGÜDÜM KURULU”, bu konuda ÇİFTÇİ EĞİTİMİ ve DESTEKLER dahil gerekli çalışmaları yapmalıdır!!!
------ SON -----