KOP İZLENİMLERİ...( 3 )
---------------------------------
YILDA, 850 MİLYON M3 SUYUN EĞİRDİR GÖLÜNE AKTARILMASIYLA, EĞİRDİR GÖLÜ KURTULUR!!!
Zeki TARHAN / ANKARA
* YAS kuyu envanterine göre, bugün KOP'ta ruhsatlı ve ruhsatsız veya kaçak kuyu ne kadar?..
* Beyşehir Gölü, Turizme açılmak isteniyor. Bu nedenle; Beyşehir Gölünün kirlenmesinden korkuluyor...
* KOP'un görev süresi, 2019'un sonunda (5) yılı doldu. Ve (1) yıl, 2020 sonuna kadar uzatıldı. Ondan sonra ne olacak?!!!
* Eğirdir Gölü problemi, DSİ liderliğinde hangi kurumların eşgüdümünde çok rahat çözülebilir?
* Eğirdir Gölü tabanının ne kadar dolduğu; batımetrik harita (=Göl alanı haritası) ile saptanmasının, aciliyeti!!!
* Göle atılan ağların kurşunlarının temizlenmesinin aciliyeti!!!
* Eğirdir Gölü Dip çamurunun temizlenmesinde; Göldeki canlı organizmalar ve balık yumurtaları da olacağından, Göldeki canlı hayat öldürülecek mi?!!!
* Eğirdir Gölü Dip çamuru temizliğinden sonra, (10) yıl gibi bir süre, balık yetiştirilmesi ve üretimi yapılamaz mı? (10) yıl balık Gölden çıkmaz / tutulamaz!!! Peki, ne yapmalı?!!!
* Eğirdir Gölü havzasındaki Göletler kapatılabilir mi? "Su hakkı" tesis edilmiştir, peki; geri dönülemez mi?
* Eğirdir Göl Havzasında; yeni Göletlerin planlamasından ve yapımından vazgeçilebilir.
* Havza dışından kaynakların, terfili bir sistemle Eğirdir Gölüne aktarılması mümkün müdür? Terfi için gerekli enerji, GES ve RES kurularak temin edilebilir mi?
* Eğirdir Gölünün kurtuluşu; yılda ortalama (850 milyon M3) suyun Eğirdir Gölüne aktarılması ile mümkün olacak. Peki, böyle bir sistemin maliyeti ne kadardır?
KOP’ta; (121 bin) hektar alanın 1/3’ lük kısmı yeniden, yani; hiç sulama yokken sulamaya kavuşturuluyordu… 2/3’ lük kısmı ise; Açık Sulama Şebekesi, Kapalı Sulama Sistemine (=BORULU SİSTEME) dönüştürülmüştü. Böylece, ( DAMLA + YAĞMURLAMA ) Sulama Sistemine dönüştürülmüş oluyordu, 2011 yılından 2020 yılına dek…
***
(1.520.000) hektar; inşa ve planlamalar dahil Sulanacak Alan miktarı, 1914’ ten başlayıp, 1923 yılına dek sulamaya açılmış olacaktı…
***
2007’de, DSİ 4.Bölge Müdürlüğünce yapılan Kuyu Sayım Envanteri, YAS (=Yer altı suyu) envanterine göre; (26 bin) Ruhsatlı Kuyu + (70 bin) Ruhsatsız veya KAÇAK KUYU sayılıyordu… Bugün itibariyle bu rakamın, yani; (96 bin) rakamının, (117 bin) civarında olduğu tahmin ediliyordu…
***
Beyşehir Gölü, TURİZME AÇILMAK isteniyordu!!! Ancak şu anda; Ülkemizin içilebilir özellikte olan BEYŞEHİR GÖLÜ’nün, yapılacak yatırımlarla KİRLETİLECEĞİNDEN ve temiz içme suyu rezervuarı özelliğini kaybedeceğinden dolayı ciddi endişeler var… Bu endişeleri haklı kılan sebepler de var elbette…
Konya Kapalı Havzasının, dışarıya bir su atımı olmadığı, yani; KİRLİ SUYUN dış havzalara atılımı yapılamadığı için, kaçınılmaz olarak, BEYŞEHİR GÖLÜ’ne döneceğinden, BEYŞEHİR GÖLÜ’NÜN KİRLENMESİNDEN KORKULUYOR!!!
BEYŞEHİR GÖLÜ’NÜN ÇEVRE VE HAVZASINDA, TURİZM YAPILANMASI OLURSA, ATIK SULAR BEYŞEHİR GÖLÜ’NE DÖNECEĞİ İÇİN, KİRLENME DE KAÇINILMAZ OLACAKTIR!!! Onun için, Turizm yatırımlarına sıcak bakılmıyor, geri dönüşümü mümkün değil.
***
GAP (=Güneydoğu Anadolu Projesi), 1989’da kurulmuştu. 2019’da ise, görev süresi 2024’e dek (5) yıl uzatıldı… 2011 yılında kurulan KOP / DAP / DOKAP ise; görev süreleri 2019’ un sonunda, (5) yılını doldurdu ve ( 1 ) yıl, 2020 yılı sonuna kadar uzatıldı. Ondan sonra, ne olacağı bilinmiyor.
***
EĞİRDİR GÖLÜ’NÜN KURTULUŞU; Gölün sahibi konumundaki DSİ Genel Müdürlüğü Liderliğinde, Yerel Yönetimler, ilgili kamu kurumları (İl Tarım / İl Çevre) Müdürlükleri ile ISVAK gibi etkili ve önemli STK’ların bulunduğu yapılarla, Gölün sorunlarının çok rahat çözülebileceği düşünülüyor…
Tabii diğer yandan; çözüm önerileri içerisinde, EĞİRDİR GÖLÜ’NE HAVZA DIŞINDAN SU GETİRME VE MEVCUT SULAMA TESİSLERİNİN ISLAHI, YANİ; BORULU ŞEBEKEYE DÖNÜŞTÜRÜLMESİ VE ATIK SULARIN ARITILMASI GEREKECEĞİNDEN, YUKARIDA SÖZÜ EDİLEN KURUMLARIN EŞGÜDÜMÜNDE ELE ALINMASI GEREKMEKTE.
***
EĞİRDİR GÖLÜ’NÜN TABANI DOLDU MU?!!! Eğirdir Gölü’nün tabanının dolduğu söylemleri, birçok bilimsel yapıtlarda gerek yazılı ve gerek sözlü anlatımlarla dile getirilmekte, yazılıp çizilmekte idi…
Tabii bu konu; DSİ’nin merkez ve taşra teşkilatının yapacağı bir çalışma ile, BATIMETRİK HARİTA yani; Eğirdir Gölü’nün su yüksekliğine göre çıkarılmış, çok hassas, milimetrik ölçümlere dayanan haritasının çıkarılmak suretiyle, önceki yıllarda çıkarılmış benzer haritalarla mukayesesi (=karşılaştırma) yapılmak suretiyle, Gölün dolma / DİP ÇAMURU (=Sediman) miktarının saptanması da kaçınılmaz hale gelmiştir!!!
***
Peki, Eğirdir Gölünün tabanındaki KURŞUN’lar n’olacaktı?!!! Kurşun; kirlilik parametreleri yönüyle, ağır metal içerikliydi. Gölde su ürünleri avcılığı yapıldığı için, atılan ağların kurşunları kopup Göl tabanına düşmüş olacağından, kurşunların temizlenmesi gerekecektir!!! Çünkü; KURŞUN ZEHİRLİ BİR MADDEDİR!!! GÖLDEN MUTLAKA TEMİZLENMESİ GEREKİR!!! Kurşunla su birleşince, zehirli bir alaşım veya madde oluşuyor!!! Bu zehirli madde; önce su ürünlerine ( Balık / Kerevit), oradan da insanlara geçebiliyor!!!
***
Eğirdir Gölü’nün tabanında biriken DİP ÇAMURU’NA BAKIŞ AÇIMIZ NASIL OLMALIDIR?!!! Göl tabanında oluşan ÇAMUR (=Sediman)’nın temizlenmesi, elbette ki ekonomik olarak pahalıdır. Pek de tavsiye edilmiyor. Çünkü; bu çamurla birlikte, Eğirdir Gölündeki canlı organizmalar ve balık yumurtaları, mikroorganizmalar, fitoplankton ve zooplanktonlar, habitat ve niş’teki doğal ortam ortadan kalkmış ve çamurla birlikte alınmış olacağından, Eğirdir Gölündeki canlı hayat ölecektir!!! Göl; kötü yönde etkilenecektir!!! Balık mevcudu; (10) yıl gibi uzun bir süre balık yetiştirilmesi ve üretimi yapılamayacaktır!!! Kısaca; Eğirdir Gölünden (10) yıl balık Gölden çıkmaz ve tutulamaz!!!
***
GÖLET VE BARAJLAR!!! GÖL HAVZASINDAKİ ÇİFTÇİLER İLE KARŞI KARŞIYA GELMEK, ÇİFTÇİLERİ KARŞIMIZA ALMAK OLASI MI?!!! Bu olasılık; KOP’daki uygulamalardan eğer ders alınacaksa, evet, öyle bir olasılık var. Isparta valisinin, bu olasılığı düşünerek, Eğirdir Gölüyle ilgili, “ GÖZBEBEĞİMİZ EĞİRDİR GÖLÜ ÇALIŞTAYI”ndan bugüne dek geçen bir yıl boyunca, herhangi bir önlem için idari tasarrufta bulunmayışını, buna bağlayan yorumları haklı gösterebilir…
Eğirdir Gölü Havzasında; Su getiren Dereler üzerinde yapılan GÖLET VE SULAMA BARAJLARININ KAPATILMASI VE SULAMA PROJELERİNİN DURDURULMASI HALİNDE, O BÖLGEDE / YÖREDE TARIM YAPAN ÇİFTÇİLERİ, İSTER İSTEMEZ KARŞIMIZA ALMIŞ OLACAĞIZ!!!
Tabii, işin bir başka boyutu da şu; Alternatifi olmadan bu projelerin iptali söz konusu olamaz. Çünkü; “SU HAKKI” TESİS EDİLMİŞTİR, GERİ DÖNÜLEMEZ. ANCAK; YENİ GÖLETLERİN PLANLAMASINDAN VEYA YAPIMINDAN VAZGEÇİLEBİLİR.
***
Sevgili okuyucularımızın bu son bölümü dikkatlice okumalarını, ve AKIN Gazetesinin bu Cuma çıkan sayısını saklamalarını / başucu kitabı gibi muhafaza etmelerini öneririm…
EĞİRDİR GÖLÜ’NE HAVZA DIŞINDAN SU GETİRİLMESİ, EĞİRDİR GÖLÜ’NÜN KURTULUŞU OLABİLİR!!!
Eğirdir Gölünün su açığının kapatılabilmesi için, en uygun çözüm; Havza dışından, AKDENİZ HAVZASINDAN SU GETİRMEK!!! Örneğin; Dragon (=Kıbrıs’a Su götüren Çay). Buradan yılda Akdeniz’e (400 milyon m3) Su boşa akıyor!!! Manavgat Çayı da; yılda (350 milyon m3) Su, Akdeniz’e boşa akıyor!!! İşte bu kaynakların, Terfili bir sistemle, EĞİRDİR GÖLÜ’ NE AKTARILMASI, MÜMKÜNDÜR!!! Ancak, Terfili bir sistemde, gerekli enerjinin temini için, ENTERKONNEKTE SİSTEME BAĞLI OLMADAN ÇALIŞAN (GES=Güneş Enerji Sistemi) ve (RES=Rüzgar Enerji Sistemi) kurularak temin edilebilir…
Örneğin; (1000 Megavat) kurulu güçte yapılacak Santralle, yılda ortalama (850 milyon m3) Suyun EĞİRDİR GÖLÜ’NE AKTARILMASI mümkün olacaktır!!! Bu sistemin de MALİYETİ; (1)MİLYAR DOLAR civarında. EĞİRDİR GÖLÜ’NÜN KURTULUŞU; BU PROJENİN HAYATA GEÇİRİLMESİNE BAĞLI!!!
***
…VE SON SÖZ: MEVCUT GÖLETLERİN KAPATILMASI VE TARIMSAL SULAMALARDAN VAZGEÇİLEMEYECEĞİNE GÖRE, EĞİRDİR GÖLÜ’ NÜN SU AÇIĞININ KAPATILMASI, BU PROJENİN HAYATA GEÇİRİLMESİNE BAĞLIDIR. HEM KESİN ÇÖZÜM, HEM DE TEMİZ ÇÖZÜM BUDUR!!!
***
Daha ne diyelim?!!!
Hoşça kalın, sağlıcakla kalın…
Zeki TARHAN