BİR TEK SALDA KALDI, N’OLUR DOKUNMA!!!
Zeki TARHAN / ANKARA
Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı (=BAKA) Yönetim Kurulu, Temmuz ayı olağan toplantısını, SALDA GÖLÜ’nün kıyısında yaptı. SALDA GÖLÜ; Türkiye’nin 184 metreyi bulan en derin, en berrak ve en temiz Gölüydü. Suyundaki magnezyum / fosfat, sahilindeki taşlar ve kumsallar üzerinde birikerek özgün yapılar oluşturuyordu… Bembeyaz sahili ve yine beyaza bürünmüş adalarıyla, aşk şarkıları /sevda şarkıları söyleyerek insanları kendisine çekiyordu… Rüyaları süslüyordu…
***
…Ve bu yılın sonunda, Salda Gölünü (1) milyon turistin ziyaret edeceği düşünülüyordu… Salda Gölü; suyu hafif tektonik bir göl, az tuzlu ve de yüksek alkalin’li. Gölün turkuaz rengi ise; göl tabanını oluşturan stromatolit adı verilen, arkaik dönemde oluşmaya başlamış ve oluşumu hala devam eden bakteriyel kökenli beyaz kayaçlardan alıyor…
***
Nasıl ki Burdur Gölü, mavi gagalı DİK KUYRUK’un habitatı ise, Salda Gölünde de Dik Kuyruklar var. Yani; önemli kuş alanı statüsünde. “Dik Kuyruk” deyip geçmeyin. Isparta Süleyman Demirel Havalimanı inşa edilirken, Burdur ve Isparta mahkemelik olmuştu. Hatta ISVAK, o davaya müdahil olarak katılmıştı.
…Ve yine Salda Gölü; barındırdığı endemik türler ile önemli bitki alanı ve önemli doğa alanı statüsünde idi… İşte Salda gölü bu özellikleri ve sağladığı kriterler ile uluslar arası öneme sahip bir SULAK ALAN.
***
Bakın, Salda kıyısında yapılan BAKA toplantısında, BAKA’nın dönem başkanı olarak Isparta valimiz sayın Ömer SEYMENOĞLU şöyle diyordu: “…Isparta valisi olarak göreve başlayalı 9. aydayım, halen bir tek proje yapmadık. Prosedür uzun, meşakkatli bir yol. Bunu vatandaştan dinlediğim için söylüyorum. Köy gezilerinde vatandaşa; “ kalkınma ajansı var, proje yapın geçirelim” diye öneriyoruz… Vatandaş; “bunu (5) ay önce de söylemiştin sayın valim, bir proje vermiştik halen sonucunu görmedik” diyor. Bu söylediklerimiz inşallah Ankara’ya gider.”
***
…Evet, Merkezi otoriteyi ıskalamak elbette ki olmazdı. Sayın valimizin “Ankara” vurgusu, bir yönüyle bürokratik oligarşiyi de gözler önüne seriyordu. BAKA yönetiminin, Salda gölüne gelen turistlerle sohbet etmeleri, onların SALDA ile ilgili düşüncelerini almalarını bir saha çalışması olarak görmek ve de öyle algılamakta yarar vardı. Sanırım, turistlerle yapılan bu diyaloglar, ufuk açıcı olmuştur.
***
Biliyorum, okuyucularım sabırsızlanıyor, “N’ oldu Hidrobiyolog Güler hocamızın Salda aşkı/sevdası?” diye sorduklarını da duyar gibiyim. Haydi o zaman:
“Salda Gölü Türkiye'nin güneybatısında, Göller Yöresi olarak da bilinen bölgede yer alan, farklı kaynaklara göre değişmekle birlikte yaklaşık 200 m derinliği ile Türkiye'nin en derin göllerinden biridir. Göl suyu yüksek alkalinite (pH > 9) ve zengin magnezyum içeriği ile kendine özgü bir kimyasal özelliğe sahiptir. Bunun yanı sıra, göl kenarında mikrobiyal aktivite ile oluşan hidromagnezit çökelleri (stratomalitler) ve kendine özgü beyaz renkli kumsalı Salda Gölünü Türkiye'de benzersiz kılmaktadır. Gölün bu özelliklerinin yanı sıra, barındırdığı balık türleri de biyolojik çeşitlilik açısından son derece önemlidir. Dünyada sadece Salda Gölünde yaşayan ve adını da gölden alan Aphanius saldae (Salda Dişlisazancığı) türünün yanı sıra, Salda Gölü, Burdur havzası ve Yarışlı gölüne endemik Aphanius fontinalis (Yarışlı Dişlisazancığı); yine Burdur Havzasına özgü Pseudophoxinus burduricus (Burdur Yağ balığı); Burdur Havzasına endemik Oxynoemacheilus anatolicus (Anadolu Çöpçü balığı) ve Salda, Acıgöl ve Burdur havzalarına endemik Cobitis phrygica (Frigya Taşemeni) türleri bulunmaktadır. Bu türlerin tümü Dünya Doğa Koruma Birliği (IUCN) tarafından tehlike altında kategorisinde değerlendirilmekte olup, nesilleri yok olma tehtidi altındadır. Hacettepe Universitesi Biyoloji Bölümünden Dr. Baran Yoğurtçuoğlu ve Prof. Dr. F. Güler Ekmekçi'nin göldeki balık biyoçeşitliliği, balık ekolojisi ve türlerin korunması ile ilgili çalışmaları devam etmektedir. “
DEVAM EDECEK…