TOPRAKLI’YI ANLAMAK
Zeki Tarhan-Ankara
İç batı Anadolu ve Göller Yöresinin Tarihi Coğrafyası denince, günümüzde ilk akla gelen isim Ramazan TOPRAKLI’dır. Kim ne derse desin, bu realiteyi kimse yok sayamaz ve de ıskalayamaz. Bu saptamayı yaptıktan sonra, gelin hep birlikte TOPRAKLI’yı anlamaya çalışalım…
Ramazan TOPRAKLI, İTÜ (İstanbul Teknik Üniversitesi) mezunu bir Yük. İnş. Mühendisidir.
Hemen belirtelim ki, İTÜ’ den; Mühendisin dışında Tarihçi de çıkmaktadır, Felsefeci de.
TOPRAKLI; Mühendis kökenli, “TARİHİ COĞRAFYACI” dır ve Araştırmacı Yazardır. 10’u aşkın kitabı ve bilimsel makaleleriyle Tarihçilerimize önemli katkılarda bulunmuştur ve bulunmaktadır…
TOPRAKLI’ ya; SELÇUKLU UZMANI da diyebiliriz.
Doğup büyüdüğü topraklara aşık olan bu değerli şahsiyet, HAMİDELİ COĞRAFYASI’ nın Dağını / Taşını / Deresini / Ovasını adı gibi hafızasına yazmış, Yer adlarından hareket ederek, Anadolu’nun tapusunun alındığı MİRYOKEFALON SAVAŞI VE ZAFERİ’ nin kazanıldığı bu coğrafyanın “BİR BİLENİ” olmuştur.
Bu bir Bilen ki; bu Coğrafyada Karayolları Şefliği yaptığı yıllarda “YER ADLARI” nın ne denli önemli olduğunu kavramış ve Tarihi Coğrafya araştırmacılığının kendisinde yarattığı heyecanı daha o yıllarda keşfetmiştir.
Hamideli seyahatleri Onun eseridir. Tarihçi çoğu Bilim insanının teorik düzeyde kalan bilgilerinin, alan çalışmalarını yapmalarına fırsat yaratıp, akademik kariyerlerindeki doktora ve Doçentlik tezlerindeki savlarını gözden geçirmelerine olanak sağlayan isimdir TOPRAKLI.
TTK (=Türk Tarih Kurumu” nun da üç yıldır düzenleyip organize ettiği Miryokefalon Savaşı ve kazanılan zaferle ilgili sempozyum ve çalıştaylarla da, RAMAZAN TOPRAKLI’nın, sözkonusu savaşın yapıldığı ve zaferin kazanıldığı yer konusundaki tezlerinin doğruluk payının, her geçen gün daha da kuvvetlendiği de görülmektedir…
Hamideli Seyahatlerindeki Otobüslerin fiziki mekânı, adeta birer çalıştay arenasına dönüşmekte ve tam bir demokrasi şöleninin yaşatılmasına vesile olmaktadır…
Akademik Camiada, önemli bir Selçuklu Uzmanı olarak bilinen Prof. Dr. Haluk ÇAY Hocamızın, TOPRAKLI ile Miryokefalon Savaşının yeri konusundaki tartışmalarının canlı tanığı olarak diyebilirim ki, sevgili hocamızın yıllar önceki savunduğu tezini, Hamideli Coğrafyasında yaptığımız alan çalışmaları sonunda revize ettiğini sanıyorduk… Ama maalesef 8-9 Mayıs 2017 yılındaki Miryokefalon Savaşı’nın Yeri Çalıştayı’nda Haluk Çay Hocamızın eski görüşünde ısrar ettiğini görünce birden şaşırdık…
Çünkü 2011 yılındaki Hamideli Seyahati’nde şöyle bir olay yaşamıştık: Sayın Topraklı’nın, Haluk Hocaya hitaben; “Hocam, Savaşın Kemer Boğazı, Yenice Sivrisi ve Köke Köyü arasında yapıldığına dair, savaşın bütün alametlerini gösterdim. Daha ne yaparsam bana inanacaksınız?” demesi üzerine Haluk Hocamızın da; “İmparator Manuel’in Uluborlu’dan geçtiğini ispat et, sana inanayım” dediğine otobüste bulunan bütün heyet şahit olmuştu. Bunun üzerine Topraklı, 2012 yılında Yol ve Tarih adlı kitabını neşretti.
Sayın Topraklı, Yol ve Tarih adlı kitabında, tarihçileri hayrete düşüren yeni bir keşifte daha bulundu: “Ünlü Firik şehri KELAİNAİ (Topraklı bu ismi KELENE olarak telâffuz eder) Dinar’da değil, Kemer Boğazı’nda bulunuyordu. Niketas’ın, “Honaz’dan imparator, Lampis üzerinden Kelainai’ye yürüdü” ifadesine göre; Manuel, Uluborlu’dan geçmiş ve Kemer Boğazı’na gelmişti. Buna göre Haluk Çay Hocamızın Sayın Topraklı’nın tezini kabul ettiğini sanıyorduk ki, yanılmışız! Sayın Topraklı, bu makaleyi kaleme almakta çok haklıydı. Anadolu’yu bize vatan yapan bir savaşın yeri, uzun süre sürüncemede bırakılamazdı ve de bırakılmamalıydı. Miryokefalon Savaşı’nın yeri 10 yıldır, bir karara bağlanmalıydı. Onun için Sayın Topraklı, bizim çok sevdiğimiz Haluk Hocamızı eleştirmekte yerden göğe haklıdır. Yoksa Türkiye’de bulunan bu kadar çok tarihçi, ne yapıyor (?) diye sorgularız…
17 Eylül yaklaşırken, bu satırları yazarak, bu coğrafyanın bir insanı olarak, kutsal bir görev ifa etmenin mutluluğunu da yaşadığımın farkına varıyordum…