Geleceğin Ispartası için daha gerçekçi ve akılcı ÇDPye
ihtiyaç var
PLANDA EĞİRDİR AÇISINDAN BÜYÜK EKSİKLER VAR...
İl Genel
Meclisindeki 7 Komisyon, Ispartanın geleceğini planlayan 1/25.000 Ölçekli
Çevre Düzeni Planı için kurumlardan ve belediyelerden aldığı görüşler
doğrultusunda itirazların yer aldığı raporu açıkladı. Birçok bölgede itirazın
yapıldığı raporda, Geleceğin Ispartası için daha özenli, yeterli, gerçekçi,
kapsayıcı, kapsamlı, akılcı, çözüm üretici, bilimsel, yerel gerçekleri,
ihtiyaçları ve talepleri gözeten bir il ölçekli Çevre Düzeni Planına (ÇDP)
ihtiyaç olduğu kesindir denildi. Rapor, itirazların değerlendirilmesinin
ardından tekrar İl Genel Meclisinin gündemine gelecek.
İl Genel
Meclisi, daha önce gündemine gelen ve Ispartanın geleceğini belirleyen
1/25.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı için kurumlar ile belediyelerden görüş
istemişti. Bu görüşler doğrultusunda Meclisteki 7 komisyon raporunu hazırladı.
Birçok bölgede düzeltilmesi için itirazın yer aldığı raporda, Sosyo-ekonomik
kalkınmasını sağlamış, kentsel ve kırsal yaşam kalitesiyle imrenilen ve gelecek
nesillere devretmekten gurur duyacağımız, yaşayan ve yaşatan bir marka şehir ve
il ülküsüne ulaşmak isteyen, Geleceğin Ispartası için daha özenli, yeterli,
gerçekçi, kapsayıcı, kapsamlı, akılcı, çözüm üretici, bilimsel, yerel
gerçekleri, ihtiyaçları ve talepleri gözeten bir il ölçekli Çevre Düzeni
Planına (ÇDP) ihtiyaç olduğu kesindir ifadelerine yer verildi. İtirazlardan
oluşan komisyon raporu ilgili firmaya sunulurken, firmanın gerekli
düzeltmelerini yapmasının ardından konu tekrar İl Genel Meclisinde görüşülecek.
KOMİSYONLARIN
ORTAK RAPORU ŞÖYLE;
Komisyonlarımızın
Isparta İli 1/25.000 ölçekli çevre düzeni planı hükümleri ile plan açıklama
raporuna ait yapmış olduğu çalışmalar neticesinde;
1. Amaç
Hedef yılı 1/100.000 ölçekli ÇDPde 2025 ve Bölge Planında
2023 yıllarıdır. Bu plan ise 2033 gibi çok öte bir yılı hedeflemektedir. Bu
durum bir çelişki yaratmayacak mıdır? Yani, mevzuat gereği 1/25.000 ölçekli bu
planın yasal olarak uyması zorunlu olan üst ölçekli 1/100.000 ölçekli ÇDPde
zaman farkları olması projeksiyon, sektörel dağılım, alan kullanım kararları,
yoğunluk ve nüfus dağılımları gibi konularda sıkıntı yaratmayacak mıdır?
5.5. Bu
durumda, bu planın söz konusu havza kapsamındaki plan kararları özel hükümler
doğrultusunda revize edilecektir. Planın olması gerekirdi.
Üstelik neden bu plan yapılırken göz önünde tutulmuyor da,
eleştirilere göre revize edilecek deniliyor.
5.7. Bu
plan kapsamında kalan alanlarda, 3621 sayılı kıyı kanunu ve ilgili
yönetmeliklerine uygun olarak onaylanmış olan kıyı yapılarına ilişkin imar
planları, bu planda değişikliğe gerek kalmaksızın geçerli olacaktır. Burada ne
demek isteniyor, kıyı yapıları özel durumlar gerektiren yapılardır, plan
değişikliği olması gerektiğinde de (örn, Eğirdir, askeri alanı gibi) mi işlenmeyecektir?
5.11. de
Ancak planı bulunmayan alanların imar planları, o belde için belirlenen
kentsel nüfus kabulü dahilinde, bütüncül olarak yapılacaktır. denilirken
5.12.de nazım imar planları, o belde için belirlenen nüfus kabulü dahilinde,
bütüncül olarak yapılacak olup, uygulama imar planları etaplar halinde
yapılabilir. Denilerek çelişkili bir durum yaratılmaktadır. Planlar bir
bütündür ve alt-üst ölçek birlikte ve bütüncül olarak yapılmalıdır.
5.13.
bu planda belirlenen hedef yılı nüfus kabulleri ile onaylı imar planı
nüfuslarının çeliştiği durumlarda, kentsel yerleşme alanları etaplar halinde
uygulamaya açılacak ya da yoğunluğa ilişkin plan revizyonu yapılacaktır.
Denilerek yine bir çelişki yaratılmıştır. 2033 yılına hiçbir belediye projekte
etmiş midir sorusunu plan müellifi cevaplayacaktır. Bunu bilmeden yapılan
planın daha sonra etaplara bölünmesi 5. Maddenin tamamı ile çelişmekte olduğu
gibi, yoğunluk planı diye bir olgu planlama mevzuatında olmadığı gibi,
şehircilik ilkelerine de uymaz.
5.23.9
Bu plan kapsamındaki organzie sanayi ve sanayi alanlarında, organize
olacaktır.
5.26.
İmar planlarında, özürlü ve diğer hareket kısıtlığı ilgili mevzuatla
engelli olması gerekir.
6.1.2.5.
kentsel yerleşme alanlarında, bu planda belirlenen ve aşağıdaki tabloda
verilen nüfus kabulleri planlamaya esas olacaktır. imar planlarında bu nüfuslar
aşılamaz.
BU KADAR NET HESAP
NASIL YAPILABİLİR?
Isparta ili ve ilçelerinin 2025
yılı için 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı planlama dönemi nüfusları olarak
3 farklı nüfus yönteminin ortalama değerleri kabul edilmiştir. Buna göre
Isparta ilinin 2025 yılı nüfusu 730.000 ile 800.000 kişi aralığında
gerçekleşeceği kabul edilmiştir. Bu planda üstelik 8 yıl daha sonrayı ele alan
2033 için toplam 587.000 nüfus hesabı 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planının
730.000 ile 800.000 kişi aralığındaki hesabı ile ciddi çelişki
yaratmaktadır. Bu durumda hangisi
geçerli olacaktır?
Yine,
örneğin 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planında Isparta merkez ilçe nüfusunun
2025 yılında en az 280.000 en çok 311.000 kişi olabileceği kabul edilmiştir.
Kentsel nüfusun da projeksiyon değerlerinin altında kalacağı ve 220.000 -
230.000 kişi olabileceği ön görülmüştür.
Planın 2035 yılı hesaplarından yola çıkarak 2033 gibi bir yılı projekte
etmesi ya da planda yazıldığı gibi KABUL etmesinin bilimsel gerekçesi nedir?
Bu kadar net hesapların yapılması, yani nüfus aralıklarının verilmemesi
gerçekçiliği engellemez mi? Bu kadar net hesap nasıl yapılabilir?
KABUL EDİLEBİLİRLİĞİ YOKTUR
Bu
planda ise aynı değer kabul edildiyse ve en büyük nüfusa sahip merkez ilçe
büyümüyorsa (???) kırsalda mı diğer ilçelerde mi neredeyse merkez ilçe nüfusu
kadar artış olacaktır ve 213.000 nüfus gibi bir artış olacaktır ki, bu ciddi
bir sapmadır ve kabul edilebilirliği yoktur. İki plan arasındaki bu ciddi nüfus
farkının acilen düzeltilmesi gereklidir.
DOĞRU HESAPLANMAMASI DEMEK
ISPARTA İLİ BAZINDAKİ
TÜM KARARLARI İPOTEK ALTINA
ALMAK DEMEKTİR
Bir plan
gelecekteki hesaplarını tutarlı, bilimsel ilkelere dayalı, akılcı ve gerçekçi
biçimde yapmazsa tüm plan da hata var demektir. Çünkü bu hesap gross olarak
verilir ve il bütünündeki köylerden, kırsal alana, tarım alanlarından, kentsel
alanlara, çalışma alanlarından altyapılara kadar tüm alanlardaki tüm nüfus ve
yoğunluk ilişkilerini, alan kullanım kararlarını, sektörel hesapları, çalışan
sayılarını, konut sayılarını, altyapıyı yani ildeki her türden sosyal,
mekânsal, ekonomik, çevresel, idari, akçal, politik vb. kararı doğrudan
etkiler. Bunun doğru hesaplanmaması demek Isparta İli bazındaki tüm kararları
ipotek altına almak demektir. Bunun kabul edilmesi mümkün değildir ve acilen
düzeltilmesi gereken ana omurgadır. Omurganın bozuk olması belin bükülmesi gibi
ayağa kalkmamak demektir. Bu sebeple, nüfus ve sektör hesaplarının nasıl
yapıldığının, hangi istatistiksel yöntemlerin kullanıldığının, eski yöntemlerle
mi çağdaş hesaplama yöntemleriyle mi yapıldığının mutlaka komisyona anlatılması
ve raporlanması elzemdir.
6.2.6.
KÜÇÜK SANAYİ SİTESİ ALANLARInın bakanlık kararı ile kent dışına çıkarılması
planlanmıştır. Bu yönde bir çalışma yapılmış mıdır? Plan yaparken bu durum
geçerli olmasa bile bunun şimdi revize edilmesi gerekmez mi?
6.13. ASKERİ ALANLAR da yine kent dışına çıkarılması
planlanan kullanımlardandır. Isparta için önemli olan askeri alanların nereye
taşınacağının ve yerlerine hangi kullanım getirileceğinin de tespit edilmesi
gerekmez mi?
7. EKLER
EK-1.
EĞİRDİR GÖLÜ HAVZASI ÖZEL HÜKÜMLERİnin de projeksiyon yılı 2020dir. Bu
tarihten sonra koruma kararları ne olacaktır? Yani 2020-2033 arasında özel
hükümler devam edecek midir? Oluşan boşlukta hangi plan hükümleri geçerli
olacaktır?
EĞİRDİR İLÇESİ 1/25000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANINA YAPILAN
İTİRAZLAR
-
İlçemizin mevcut İmar Planı sınırları korunmuş olup ilçemizin gelişmesi için
mevcut gelişme alanları yeterli değildir. Bazı alanlarda (Boğazova Mevkii,
Kovada Yolu üzeri) gösterilen alanlar ise tarım arazisi olup meskûn alana uygun
değildir.
- Söz
konusu taslak halinde olan 1/25000 ölçekli Çevre Düzeni Planında ilçemiz İmar
Planı Sınırları içerisinde kalan yapılaşma şartı emsal=0,05 olarak belirtilen
tarımsal karakterli yerleşim alanı olarak gösterilen elma bahçelerinin bulunduğu
alanlar gelişme alanı olarak gösterilmiştir. Fakat bu alanlar mevcut
yerleşimlerin olduğu meskûn sahalardır. Bu alanların gelişme alanı olarak
gösterilmesinin kentin gelişmesi için bir yararı bulunmayacaktır.
-Yoğunluklu
olarak Konya Yolu üzerinde bulunan depolama alanları Çevre Düzeni Planında
gösterilmemiştir. İlçemizin ekonomisi açısından bu alanların gösterilmesi ve
ilave depolama alanlarının planlanması gerekmektedir. (Belediye sınırları,
Yukarıgökdere Köyü, Serpil Köyü, Balkırı Köyü, Mahmatlar Köyü dahil olmak
üzere)
-İlçemizin
Sevinçbey Köyü ile olan sınırına doğru gelişme alanlarına ihtiyacı vardır.
Ayrıca Çevre Düzeni Planında gösterilen turizm alanı gölden oldukça uzakta
bulunmakta olup turizm alanının Miskinler Tepesinin olduğu bölgede planlanması
ilçemiz açısından çok daha fazla yararlı olacaktır. İlave olarak da yine
Sekibağ Mahallesi Akpınar Köyünün bulunduğu bölgede turizm tesis alanı
planlanması gerekmektedir.
-
Eğirdir Kemik Eklem Hastalıkları Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesinin bulunduğu
alan Çevre Düzeni Planında Meskûn Konut Alanı olarak gözükmekte olup sağlık
tesis alanı olarak gözükmesi gerekmektedir.
-
Yeşilada Mahallesi III. Derece Doğal Sit Alanı iken Çevre Düzeni Planında buna
yer verilmemiştir.
-
Menderes Mahallesi Köprübaşı Mevkiinde ve Yazla Mahallesinde üniversite alanı
gösterilmemiştir.
-
Kızılçubuk Mahallesi Köprübaşı Mevkii meskûn saha olmadığı halde söz konusu
planda meskûn alan olarak gösterilmiştir.
-
Isparta Konya Çevreyolu Eğirdir merkezine uğramadan Sevinçbey Köyü civarından
planlanması gerekmektedir.
-
Yukarıgökdere Köyü sınırları içerisinde arıtma tesisinin planlanması
gerekmektedir.
SOSYO-KÜLTÜREL
ALTYAPIYA YÖNELİK
ÖNERİLER BULUNMAMAKTADIR
Her iki
rapor bütünü de genel olarak verilmiştir. Detaylı nüfus, göç ve yoğunluk
hesapları bulunmamaktadır. Bağımlılık
oranları, aile büyüklüğü, kentsel ve kırsal konut sayısı, yoğunluğu ve ihtiyacı
gibi ayrıntılı çözümlemelerin de yapılmadığı görülmektedir. Sektörel ve ekonomik çözümlemeler
yapılmamıştır. İstihdam, iş kolları, gelir, yatırım gibi konulara hiç
değinilmemiştir ve stratejiler geliştirilmemiştir. Ispartada yaşayan
insanların gereksinim duyacağı sosyo-kültürel altyapıya yönelik öneriler
bulunmamaktadır. Sağlık, eğitim, vb donatılar ve altyapı ile ilgili öneriler
yetersizdir. Kırsalla ilgili mevzuat dışında bir ekstra karar getirilmemiştir.
Enerji (özellikle alternatif enerji) ile ilgili öneriler mevzuatın ötesine
geçmemektedir. Lojistik ve iletişim altyapısı ile ilgili önerilere
rastlanamamıştır. Haberleşme altyapısına yönelik öneriler yoktur. İleri
teknoloji ve teknolojik altyapı, ar-ge ve inovasyonla ilgili hiçbir kavrama
rastlanamamıştır. Dünyadaki trend olan teknolojik altyapı ve gelişim planlarda
yoktur.
TOPRAK, HAVA VE ÇEVRESEL KİRLİLİK KONULARININ DA
DETAYLANDIRILMASI GEREKİR
Çevresel
kaynaklar ve kirlilik yeterli düzeyde değerlendirilmemiştir. Sadece su
kirliliği değil toprak, hava ve çevresel kirlilik konularının da
detaylandırılması gerekir. İl ölçeğinde kurumların ve yatırımların düzeyi
konusunda bilgilendirme olmadığı gibi, bu yatırım projelerinin detaylına
rastlanmamaktadır. Küresel, ulusal ve
bölgesel politikalar, plan kararları ve stratejiler planda tüm sektörler ve
alan kullanım kararları üzerinde ne kadar etkilidir anlaşılamamaktadır. İdarece
hazırlanan teknik rapora göre; İl
Merkezindeki otogar alanı yerine yeni otogar alanı olarak değiştirilmesi,
Otogar kuzeyinde bulunan imar yolu ulaşım hiyerarşisi içerisindeki planlamadan
çıkarılacaktır.
YİNE İKİ KAVŞAK YÜKÜ
EĞİRDİR YOLUNA BİRLEŞTİRİLMİŞ
Isparta
Eğirdir yolu üzerinde kesişen çevre yolları tek kavşakta düzenlenmemiştir. Yine iki kavşak yükü Eğirdir yoluna
birleştirilmiştir. Önceki 2 adet görünen çevre yolu mantığı bir tanesi çevre
yolu, diğeri ise şehiriçi yolu
gösterilerek düzeltilmeye çalışılmışsa da Eğirdir yoluna yük aynı yük
olacaktır. Toplama yolunun kaldırılması gerekmektedir. Önereceğimiz yol
sorulursa Askeriye ve Sanayi alanlarının yapılacak yerlerinin haritada
belirlenmesi sonrası önerilecektir.
KOÇTEPE YOLUNUN 1. DERECE
GENİŞ YOL OLMASI GEREKİR
Isparta-
Koçtepe arasındaki yol 1. Derece geniş yol olması gerekmektedir. Organize
Sanayi esnafı nın gidiş gelişi bu yoldan yapılarak kısa olan yolda ekonomik
katkı sağlanacaktır. Aynı zamanda mevcut İstanbul yolu yoğunluğu azalacaktır.
II. derece yol yapılarsa bu yolda ağı vasıta araçlar geçemeyeceği için rantabl
görülmemektedir.
EN BÜYÜK HANDİKAPLARDAN BİRİ DİĞER PLANLARLA
KURULAMAYAN ETKİLEŞİMDİR
Çevre
Düzeni Planı, Ispartanın il bütününde gelecekteki gelişimini bağlayan veya sağlamaya
çalışan en önemli plandır; bir anlamda bölgesel, kentsel, kırsal ve yerel
büyüme, gelişme ve kalkınmayı sağlayacak en önemli, kritik parametreleri ve
politikaları içermesi ve stratejiler ortaya koyması gereken, üst ölçekli bir
plandır. Bu planda görülen en büyük handikaplardan biri diğer planlarla
kurulamayan etkileşimdir. Kalkınma Bakanlığının Aralık 2013te yürürlüğe
koyduğu ve ulusal ölçekte hazırladığı onuncu kalkınma planı (2014-2018)
Aralık 2014 tarihli bölgesel ulusal gelişim stratejisi (bgus)
(2014-2023), karacaören 1 ve 2 baraj
gölleri ve havzası özel hükümleri, Eğirdir gölü özel hükümleri daha önce
yapılan ve yürürlükten kalktığı zannedilen zamanın Çevre ve Orman Bakanlığı
tarafından yaptırılan Konya-Isparta 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planı,
Yine aynı şekilde Dereboğazı yolu Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı (BAKA)
tarafından yapılan bölge planı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının
Şubat 2015te yayınladığı Isparta ili tarımsal yatırım rehberi Isparta
Valiliğinin hazırladığı Isparta kırsal kalkınma planı gibi birçok ve farklı
üst ölçekli planlar yanı sıra alt ölçekte belde ve belediyelerce yapılan her
türden imar planlarının da bu kapsamda değerlendirilmesi, her planla
etkileşimlerin kurulması, üst ölçekli planlardan hükümler alınarak işlenmesi,
alt ölçeklerden de imar planı kararlarının bu plana referans olması gerekirdi
diye düşünmekteyiz.
YETERLİ, KAPSAYICI VE
ÇÖZÜM ÜRETİCİ OLDUĞU
SORULARI YANIT
BULAMAMAKTADIR
Plan
hiyerarşisine uymayan, plan kararları arasında etkileşim sağlamayan, hem
ulusal, bölgesel hem de yerel plan kararlarını dikkate almayan bir plandan
bahsediliyor demektir ki, bu durumda da planın ne kadar gerçekçi, yeterli,
kapsayıcı ve çözüm üretici olduğu soruları yanıt bulamamaktadır. Bu soruların
yanıtlanmasıyla daha sürdürülebilir, kalkınmış, toplumsal farkındalığının
yüksek olduğu, toplumsal ve yerel sorumlulukların ve üstlenmenin sağlandığı,
daha inovatif ve yaratıcı, daha güvenli, sağlıklı ve erişebilir olan,
teknolojiyi kullanabilen ve geliştiren, ömür boyu ve birlikte öğrenme
süreçlerini gerçekleştiren, yerel-özgün kültürünü koruyan ve küresel kültürle
birleştirebilen, daha yaşanabilir bir Ispartadan bahsetmek mümkün
olabilecektir.
GERÇEKÇİ KARARLAR,
STRATEJİLER VE UYGULAMA
POLİTİKALARI ÜRETEN BİR BELGE OLMALIDIR
Hiçbir
plan, sadece mevcut durumun ya da üst ölçekli planın hâlihazır haritalara
işlenmesinden ibaret değildir, dolayısıyla da Çevre Düzeni Planı gibi bir plan
da geçmişle bugünü, bugünle geleceği kıyaslayan ve gerçekçi kararlar,
stratejiler ve uygulama politikaları üreten bir belge olmalıdır. Bunun aksini
düşünmek bile abestir.
GELECEĞİN ISPARTASI İÇİN
YETERLİ DEĞİL
Isparta
İli ve tüm ilçelerinde yaşayan halkın gereksinimleri, talepleri ile özel
sektörün gelişiminden daha çok, resmi kurum ve kuruluşların mekânsal
gelişimlerini karşılayan bir ÇDP planlanmış olup, zaten ciddi sosyo-ekonomik,
mekânsal, çevresel gelişim ve kalkınma sorunları olan, yasal ve yönetsel
sorunları olan ve hızla ve homojen olarak kalkınmak isteyen Isparta İli daha da
kısıtlanmış ve çevre illerle her türden ekonomik ve mekânsal bağlantısı kopuk
bir il haline gelmiştir ya da getirilmiştir. Sosyo-ekonomik kalkınmasını
sağlamış, kentsel ve kırsal yaşam kalitesiyle imrenilen ve gelecek nesillere
devretmekten gurur duyacağımız, yaşayan ve yaşatan bir marka şehir ve il
ülküsüne ulaşmak isteyen, Geleceğin Ispartası için daha özenli, yeterli,
gerçekçi, kapsayıcı, kapsamlı, akılcı, çözüm üretici, bilimsel, yerel gerçekleri,
ihtiyaçları ve talepleri gözeten bir il ölçekli Çevre Düzeni Planına (ÇDP)
ihtiyaç olduğu kesindir.
TEKRAR MECLİSE GELECEK
Bu
nedenle 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı ile ilgili olarak İl Genel Meclis
kararları doğrultusunda gerekli teknik düzeltmeler yapıldıktan sonra
değerlendirilmek üzere tekrar İl Genel Meclis Gündemine getirilmesi
komisyonlarımızca uygun mütalaa edilmiştir.