Türkiyede güzel şeyler de oluyor
Bu eller yılda 10 milyon ağaç için çalışıyor!
Yusuf YAVUZ
Dünyada
ilk kez ardıç tohumunu çimlendirmeyi başaran Isparta Eğirdirdeki Orman
Fidanlığı, Türkiyenin önemli fidan üretim merkezlerinden biri. Ardıç ve sedir
başta olmak üzere pek çok yabani meyve fidanı da üretilen fidanlıkta kamu ve
özel sektörün ihtiyacı karşılanıyor.
Yılda yaklaşık 10 milyon civarında fidan üretimi gerçekleştirilen
Eğirdir Orman Fidanlığı, tohum toplama yoluyla bölgedeki orman köylülerine de
önemli bir ek gelir sağlıyor. Fidanlıkta çalışan yöre kadınlarının elleri,
kozalaktan tohuma milyonlarca ağacın doğumuna tanıklık ediyor.
TÜRKİYENİN AĞACI BURADA ÜRETİLİYOR
Ispartanın
Eğirdir ilçesinde bulunan Orman Fidanlık Müdürlüğü, yılda yaklaşık 10 milyon
civarında ağaç fidanı üretimi gerçekleştirerek, kamu ve özel sektörün
ihtiyacını karşılıyor. Çalışmalar hakkında bilgi veren Isparta Orman Bölge
Müdürlüğüne bağlı Eğirdir Orman Fidanlık Müdürü Alime Divrik, yılda 2,5 milyon
civarında sedir fidanı ürettiklerini belirterek, Bunun yanında karaçam ve
kızılçam fidanı yetiştiriyoruz. Ağaçlandırma sahaları ya da özel sektördeki
peyzaj firmalarına satış yapıyoruz. Ayrıca kamu kurum ve kuruluşlarının fidan
ihtiyacını da karşılıyoruz. Türkiyenin birçok bölgesine fidan gönderiyoruz
dedi.
KÖYLÜLER TOHUM TOPLUYOR,
YILDA 10 MİLYON FİDAN ÜRETİLİYOR
Yılda
10 milyon civarında fidan üretimi gerçekleştirdiklerini kaydeden Divrik,
Ispartanın sedir ve ardıç türleri için önemli bir bölge olduğuna işaret
ederek, Isparta yöresinde yetişen sedir türleri, birçok bölgeye göre daha
kaliteli ve anıtsal nitelikte ağaçlar bulunuyor. Burada bizim iki tane önemli
tohum alanımız var. Bunlar orman araştırma müdürlüklerimiz tarafından
tescillenmiş alanlar, biz tohumları bu alanlardan topluyoruz. Fidan üretim
rakamı, her yıl toplayabileceğimiz kozalak miktarıyla ilgili. Normalde ardıç
ağaçları iki üç yılda bir bol tohum veriyor. Bunun için her yıl düzenli olarak
istediğimiz rakamda fidan üretemiyoruz. Bol tohum yıllarında istediğimiz
düzeyde tohum toplayıp fidan üretimimizi artırmak için çaba sarf ediyoruz. Bu
yıl da ardıç ağaçları için bol tohum yıllarından biri. Bu yıl 48 ton ardıç
tohumu topladık. Yöre köylüleri bizim tespit ettiğimiz dağlık ve ormanlık
alanlarda tohum toplamayı sürdürüyor. Biz de alımları sürdüreceğiz. 2,5 liradan
satın aldığımız tohumlar, köylüye de bir gelir sağlamış oluyor diye konuştu.
BÖLGE SEDİR VE
ARDIÇ İÇİN UYGUN İKLİM
VE TOPRAK YAPISINA
SAHİP
Sedir
ve ardıç ağaçlarının Eğirdir yöresinin iklim şartları ve toprak yapısına çok
uygun türler olduğunu vurgulayan Fidanlık Müdürü Divrik, Çünkü bu yöre hem
karasal iklim hem de Akdeniz ikliminin geçiş noktası durumunda. Bu nedenle
yükseklerde ardıç türlerine uygun alanlar var hem de Akdeniz iklimine uygun,
Toros sedirinin yetiştiği alanlar var. Bu iki tür de buranın ekolojik türü
dedi.
YABAN HAYVANLARI İÇİN
MEYVELİ AĞAÇ TÜRLERİ
YETİŞTİRİLİYOR
Son
yıllarda yabani meyve türlerinin yetiştirilmesine de ağırlık verdiklerini
kaydeden Divrik, alıç, üvez, geyik elması, ahlat, hünnap, kızılcık ve başka bir
çok yabani meyve üretimi yaparak doğadaki yaban hayvanlarının beslenmesine
katkı sağlamayı amaçladıklarını belirterek, Aynı zamanda orman sahalarına
dikim yapan meslektaşlarımız, bu alanlara yüzde 10 civarında yabani meyve
dikiyor. Özellikle Isparta yöresinin doğasını gözlemleyerek burada bulunan yabani
meyveleri tespit edip, bunların tohumlarından fidan üretimine başladık. Yılda
yaklaşık 250-300 bin civarında yabani meyve türü üretimini yaparak ormanlık
alanlara dikimini gerçekleştiriyoruz bilgisini verdi.
LAVANTA ÜRETİMİNE
YOĞUN TALEP VAR
Fidanlıkta
son yıllarda bölgede oldukça yaygınlaşan lavanta üretimi de yaptıklarını dile
getiren Divrik, bunun yanında biberiye ve kekik gibi türlerin de üretildiğine
dikkat çekerek, Bakanlığımızın bal ormanı kurulmasıyla ilgili projesinin
ardından lavanta üretimine başladık. Lavanta talepleri çok fazla oldu. Piyasaya
da satış yapıyoruz, Bakanlığımıza bağlı birimlerin ihtiyacını da karşılıyoruz.
Yabani türlerin hepsinden piyasaya satış da yapıyoruz. Özel sektör de buradaki
üretimden yararlanıyor dedi.
ARDIÇ VE SEDİR TOHUMLARI
KADINLARIN ELLERİYLE YAŞAM BULUYOR
Eğirdirdeki Orman Fidanlığında yöreden toplanan tohumlar
kadınların elleriyle işlenerek dikime hazırlanıyor. Geçmişte yalnızca ardıç
kuşunun sindiriminden geçerek çimlenebilen ardıç tohumları, fidanlığın eski
yöneticilerinden Orman Yüksek Mühendisi Hazin Cemal Gültekinin uzun yıllar
süren özverili çabalarıyla doğal malzemeler kullanılarak çimlendirilmişti.
Dünya ormancılık tarihine geçen bu buluşun ardından 2006 yılından bu yana
başarılı biçimde ardıç fidanı üreten fidanlıkta, meşe külü, sirke ve limon gibi
malzemelerle ardıç kuşunun sindirimi taklit edilerek uygun ısı ortamı eşliğinde
ardıç fidanları yetiştiriliyor.