HAVZA BAZINDA GÖLE BAKMAK
VE HİDROJEOLOJİK SİSTEMDE DÜDENLER…
TARHAN – PROF. ŞENER RÖPORTAJI
Röportaj: Zeki TARHAN
BÖLÜM : 1
Okuyucularımızın anımsayacağı gibi, yeni yılın ilk Röportajını Isparta’lı hemşerimiz, Jeoloji Disiplininin duayen ismi Prof. Dr. Muzaffer ANDAÇ ile yapmıştık. Şimdi okumakta olduğunuz 2. Röportajımızı ise, SDÜ Öğretim Üyesi / Su Enstitüsü Müdürü, EĞİRDİR GÖLÜ Çalıştay – Sempozyumlarının mimarı Prof. Dr. Şehnaz ŞENER ile yapıyoruz…
Röportajımızın formatı; TARHAN soruyor, Prof. ŞENER yanıtlıyor… Haydi başlayalım.
***
TARHAN – Hidro’25 Ulusal Hidrojeoloji ve Su Kaynakları Sempozyumunun amacı nedir ve ulaşılması beklenen ya da güdülen hedefi nasıl açıklarsınız?
- Bilimsel Tartışma Ortamlarının Oluşturulması…
PROF. ŞENER - Hidro’25 Ulusal Hidrojeoloji ve Su Kaynakları Sempozyumu üniversitemiz ev sahipliğinde 22-24 Mayıs 2025 tarihlerinde gerçekleştirilecektir. Bilindiği gibi su kaynakları üzerinde kentleşme, sanayileşme ve nüfus artışı ile iklim değişikliklerine bağlı gerçekleşen olumsuzluklar her geçen gün daha da artmaktadır. Su kaynaklarında kalite bozulmaları ve son yıllarda çok çarpıcı şekilde yaşadığımız yüzey ve yeraltı sularında miktar açısından azalmalar su kaynaklarını koruyarak kullanımını sağlayamadığımızı göstermektedir. Bu nedenle, su kaynakları ve etkileştiği sistemler ile ilgili çalışmalar giderek önem kazanmaktadır. Düzenlemiş olduğumuz sempozyumda, bu alanda yapılan çalışmaların sunulması, tartışılması ve bilgilerin aktarılması amaçlanmaktadır. Sempozyumda gerek kamu gerekse özel sektördeki uygulayıcıların, mühendislerin, yöneticilerin ve öğrencilerin çalışmalarını sunmaları, bilimsel tartışma ortamlarının oluşturulması ile teknik ve bilimsel gelişmelerin paylaşılması hedeflenmektedir.
***
TARHAN – Toros Silsilesinin Akdeniz’e bakan yüzü değil de, İç batı Akdeniz’e ya da Göller Bölgesine bakarak sorumu sormak istiyorum. Hazırlamış olduğunuz Sempozyum konularının başında, “KARST HİDROJEOLOJİSİ” var. Karst Hidrojeolojisi açısından EĞİRDİR GÖLÜ, “DÜDEN” şeklinde çalışabiliyor… Baharda yağışlı dönemde suyu Göle veriyor, kurak dönemde ise, (=Temmuz – Kasım arası ) eğer seviye Gölü besleyen Karstik Akiferde Göl Su Kotunun altına düşerse, sistem AKİFER’i besliyor… Böylece “HİDROLİK DENGE” oluşturuluyor… Yani; EĞİRDİR GÖLÜ’ nün Bileşik Kaplar gibi çalışma olasılığının yüksek olduğu görülüyor. Sizce de öyle midir?
- Eğirdir Gölü, Havzadaki Karstik / Alüvyon Akifer Yeraltı Suları tarafından beslenmekte…
PROF. ŞENER - Evet, karst hidrojeolojisi açısından Eğirdir Gölü’nün bir “düden” gibi çalıştığı ve bileşik kaplar prensibine benzer bir sistem oluşturduğu görüşü oldukça mantıklıdır. Bu durum, göl-akifer etkileşiminin çift yönlü olduğunu ve mevsimsel değişimlere bağlı olarak hidrolik dengenin dinamik bir şekilde korunduğunu gösterir.
Bizlerin ve kurumlarımızın uzun yıllar boyunca yaptığımız hidrojeolojik ölçüm ve etüd çalışmaları gösteriyor ki Eğirdir Gölü, havzası içerisinde bulunan karstik ve alüvyon akifer yeraltısuları tarafından beslenmektedir. Gerek gölün batısındaki Senirkent-Uluborlu alt havzası, gerekse doğusundaki Yalvaç-Gelendost alt havzasında yeraltısuyu akım yönleri doğrudan göle doğrudur. Devlet Su İşleri 18. Bölge Müdürlüğü tarafından 1.50 m3/sn kapasiteli Süpürgelik Düdeni 1978 yılında, 0.40 m3/sn kapasiteli Karaburun Düdeni ise 1985 yılında kapatılmış ve sonrasında göl seviyesinde artışlar kaydedilmiştir. Son zamanlarda gölün seviyesinin düşmesi ve çekilmesi nedeniyle özellikle Süpürgelik mevkiinde gölün düdenler vasıtasıyla yeraltısuyunu beslediğini gözlemliyoruz.
YARIN: EĞİRDİR GÖLÜNDEKİ DÜDENLER KAPATILMALI MI?...