ISPARTA’YA NÜFUS TRANSFERİ
( =İÇ GÖÇ )
YALVAÇ
Zeki TARHAN – ANKARA
BÖLÜM : 6
Yazı dizimizin bu son bölümünde Yalvaç’ı ele alacağız. 2007’de 57.004 nüfusa sahip olan Yalvaç, 2024’ de 44.777 nüfusa gerilemiş ve 18 yılda 12. 227 lik en büyük nüfus kaybıyla, nüfusunun %21,45 ini nüfus transferi (=İç Göç) ile kaybetmiş durumda…
***
Yalvaç denince, ilk akla gelen Pisidia Antiokheia Antik Kenti. Antik Kentin içinde; Aziz Paul Kilisesi yer almakta. Aziz Paul, M.S. 46 yılında Kilisenin yerinde bulunan Sinagog’ da, Hıristiyanlığı yaymak için ilk vaazını vermişti. Ve IV. Yüzyılda burada Aziz Paul adına bir Kilise yapılmıştır. Bugün ise,Kilisenin yalnız temelleri mevcut. İnanç Turizmi bağlamında; Türkiye’nin ikinci uzun mesafe yürüyüş rotası Aziz Paul yolu. Ve bu yol, Antalya ve Isparta il sınırları içerisinde, 500 km mesafeli ve 14 gün süren bir yürüyüş parkuru. Yürüyüş rotası ise; Perge / Aspendos’ tan başlayarak, Sütçüler ve Eğirdir’ den geçerek Yalvaç’ ta sonlanıyor.
***
Şöyle geriye bir baktığımızda, bakın neleri anımsıyorduk: Türkiye’ deki Hıristiyan dünyasının dini Liderleri, Antalya’dan başlayan bir etkinlikle, oradan Eğirdir ve Yalvaç’a geliyorduk… Yalvaç’ta KIL ÇADIR’ lar kuruluyor, dini ayinler için hazırlıklar yapılıyordu. Yerel halktan da katılımlar sağlanmıştı. Bu organizasyonda, ISVAK’ ın İstanbul Şubesinin büyük emeği vardı ve bu yadsınamazdı. Dini etkinlikte; ayinler yapılıyor, Türkçe / İngilizce / Yunanca dilleriyle gerçekleşen Ritüel’le, inanç turizminin somut bir görselini yaşıyor ve tarihe not düşüyorduk…
***
…Ve Yalvaç akşamında dinî müzikli etkinlik… O günün akşamında, Antik Kentin kalıntıları üzerinde müzik etkinliğinde, günün mana ve önemini içeren konuşmalar yapılıyor, ödüller veriliyordu… Bu satırların yazarı TARHAN’ a da, “İNANÇ TURİZMİ” ne yaptığı katkılarından dolayı dini müzik içere bir CD hediye edilmişti.
***
Yalvaç sonrası, Eğirdir’ e gelinmişti… Eğirdir Şehir Merkezinden, yerel halkın da katılımıyla, Yeşilada’ ya kadar yürüyüş yapılmış ve Ada’ daki AYA STEFANOS Kilisesi’ ne gelinmişti. Ve bu Kilise, XIX. Yüzyılın ikinci yarısında yapılmıştı. Yalvaç’ ta olduğu gibi, burada da Ritüellerle dinî etkinlik gerçekleştirilmişti. DEMİREL’ in dediği gibi; yıllarca EĞİRDİR’ in YEŞİLADA’ sın da (=NİS) çan sesi ile ezan sesi bir arada olmuş, Müslüman halkla Hıristiyan halk birlikte yaşamıştı…
***
Yalvaç’a; “Gölün Ötesi” yada “Gölün Öte Yakası” diyenlerimiz vardı. Sütçüler’in 18 yılda nüfus kayıp oranı %30,73 iken, Yalvaç’ın 18 yılda nüfus kayıp oranı %21,45 idi. Oransal olarak böyle idi ama, en büyük nüfus kaybındaki azalış 12.227 ile Yalvaç’ ta olmuştu. “Gölün ötesi” demek ne kadar doğru, onu tartışmayacağım ama, SÜTÇÜLER için; “BATI ANADOLU’nun UZAK DOĞUSU” demek daha doğru bir yaklaşım olduğunu düşünüyor ve de teşbihte hata olmaz diyorum…
YARIN : YALVAÇ’A DEVAM…