Isparta’nın yüzü GÜL’ecek
Dünya gül yağı üretiminin yüzde 65'ini tek başına karşılayan Isparta, bu yıl gülden 20 milyon euroluk gelir elde etti. Şehir, güldeki başarısını turizme de yansıtıyor.
Isparta ekonomisi son dönemde atak yapan Anadolu illeri arasında yer alıyor. Tarım ve turizmde öne çıkan şehir buna yeni sektörleri de eklemek istiyor. Hali hazırda Isparta'da çalışan nüfusun büyük bölümünün tarım sektöründe istihdam edildiği görülüyor. İkinci büyük payı ise hizmet sektörleri üstlenirken üçüncü sırada sanayi sektörü var. Isparta, genel olarak hizmet, sanayi, ticaret sektörlerinde ihtisaslaşmış bir merkez konumunda. İlde iç ve dış göç olayı pek yaygın değil. Isparta denildiğinde elbetteki en güçlü üretim alanının gül olduğunu söyleyebiliriz.
Dünya gül yağı üretiminin yüzde 65'ini yapan Isparta'da, gülde rekolte kaybına rağmen gelirde azalma olmadı. Bu yıl gülden Isparta'ya 20 milyon euro girdi sağlandı. Dünya gül yetiştiriciliği sektöründe de adından söz ettirmeyi başaran Isparta, bu farkını turizme de yansıtmayı başarmış durumda. İlaçtan kozmetiğe kadar gül ile ilgili çok sayıda patent sahibi olan şehir Gül Vadisi ve Gül Festivalleri ile Asyalı turistleri şehre çekiyor.
Japon, Taylandlı, Malezyalı ve Koreli turistlere yönelik çalışan firmalar, Isparta'yı da tur programına ekledi. Japon turistlerin gül merakının arkasında ise kendi tarihlerinde güle ilişkin atfedilen değerler ve sağlık ve mutluluk sembolü olarak görülmesi var. Isparta, bugün birçok dünya parfüm devinin tedarikçisi konumunda. Ancak gülden elde edilen katma değer çeşitliliği her geçen gün artış gösteriyor. Cilt ve vücut bakımı, güneş ürünleri, gıda başta olmak üzere üreticiler, gülden 120 çeşit ürün elde ediliyor. Bu işe gireceklere en az 20-30 dekarla başlamaları tavsiye ediliyor.
Isparta'nın bugünkü gündeminde ise elma heyecanı var. Türkiye elma üretiminin yüzde 26'sının gerçekleştirildiği Isparta'da, yaklaşık 1 ay sürecek elma hasadı geçen hafta başladı. Geçen yıl 223 bin 648 dekar alanda 646 bin 266 tonluk üretimle Türkiye'de en fazla elma üretiminin yapıldığı il konumunda olan Isparta'da, elma üretiminden 723 milyon lira gelir sağlamıştı. Özellikle Eğirdir Gölü'nün olumlu etkisi nedeniyle Eğirdir, Gelendost ve Senirkent ilçelerinde yoğunlaşan elma üretimde elde edilecek üretim miktarının bu yıl, yeni dikim alanlarıyla artması hedefleniyor.
Isparta ve yöresi, kiraz üretimi için de oldukça elverişli toprak özelliklerine ve sulama olanaklarına sahip. İlde kiraz üretiminin merkezi Uluborlu ilçesi olduğu görülüyor. Halk arasında "Napolyon Kirazı" adı verilen ve esas adı "Ziraat 0900" olan kiraz, uzun saplı, çok sert, gevrek, sulu, lezzetli ve çok kaliteli. Bu kirazın büyük bir kısmı her yıl özellikle Avrupa ile Arap ülkelerine ihraç ediliyor.
Isparta sanayisi Cumhuriyet'in ilk yıllarından itibaren kendiden söz ettiriyor. Bez dokumacılığı deri işletmeciliği, tuz, koku ve renk veren bitki üretimi gibi basit sanat ve tarım işleri o dönemin önemli iş kolları arasında yer almış. Eski geleneksel üretim alanlarının bugüne yansıması olarak tekstil, halıcılık, gül ve gülyağı üretimi dericilik, alanlarına çimento, yonga levha, barit, mermer, kereste gibi alanlar da eklenerek ilin üretim periyodu ciddi oranda genişlemiş durumda. Son dönemde ise gıda sanayisinin atakta olduğu söylenebilir. Eğirdir Gölü'nden avlanan sudak balığı ile diğer bölgelerden temin edilen balık ve kerevit il merkezi ve Eğirdir'de kurulan tesislerde işlenerek tamamı ihraç ediliyor. Isparta tekstil sanayisi ise iplik, konfeksiyon yan sanayisinde de gelişmeye başladı.
Isparta'nın başlıca ihracat kalemlerini su ürünleri, meyve suyu-konsantresi, salça, pamuk yün ipliği, trikotaj ipliği, el örgü ipliği, konfeksiyon, halı, yonga levha, tüfek dipçiği, çimento, klinker, barit, mermer fayansı, gülyağı, gül konkreti, elma ve kiraz gibi ürünler oluşturuyor. Yapılan ithalatın tamamına yakını ise, imalat sektörü tarafından gerçekleştiriliyor. Bu da Isparta'nın ithalatının daha çok makine ve teçhizat üretiminde ara girdi olarak kullanılmak üzere getirilen parça ve malzemelerden oluştuğunu ifade ediyor. 2014'te ihraç edilen ürünlerin değeri ise 300 milyon dolara yaklaştı.