ANKARA ÜNİVERSİTESİ VE SDÜ'NÜN DÜNYA SU GÜNÜ ETKİNLİKLERİ... (3. Bölüm)
Su Yönetimi Enstitüsü’nden 22 Mart Dünya Su Günü Etkinlikleri Kapsamında
“Ülkemizde Yeraltı Suyu Yönetimi” İsimli Çevrimiçi Panel
Birleşmiş Milletler tarafından 1993 yılında Dünya Su Günü olarak ilan edilen 22 Mart tarihinde, her yıl farklı bir tema ile su konusuna dikkat çekilmektedir. Son yıllardaki temalar "Atıksu", "Su için Doğa", "Su ve İstihdam", "Su ve Sürdürülebilir Kalkınma", "Herkes için Su", “Suya Değer Vermek” gibi başlıklardır. 2022 yılının teması ise “ Yeraltı Suyu: Görünmeyeni Görünür Kılmak” olarak belirlenmiştir.
Günümüzde, su kaynaklarını sürdürülebilir biçimde yönetmek, su ve sanitasyona erişim sağlamak gibi konular; giderek artan nüfus, sanayileşme, kentleşme, iklim değişikliği ve çevre sorunları karşısında daha fazla önem kazanmıştır. Bu bağlamda Enstitümüz, topluma hizmet görevi bilinci ile Dünya Su Günü etkinlikleri düzenleyerek su ile ilgili konularda tüm paydaşlarla bilgi paylaşımı yapmaktadır. Bu bağlamda, 2022 yılı Dünya Su Günü etkinliklerimiz kapsamında, Çevre Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi ile birlikte 22 Mart 2022 Salı günü saat 11:00-14:00 arası gerçekleştirilen “Ülkemizde Yeraltı Suyu Yönetimi” isimli çevrimiçi bir panel düzenlemiştir.
Ankara Üniversitesi Su Yönetimi Enstitüsü (ENSTİTÜSU) ile Çevre Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi iş birliğiyle gerçekleştirilen etkinlik öncesinde Ankara Üniversitesi yönetimi, enstitü yöneticileri ile bir araya gelerek ENSTİTÜSU’yun çalışmaları hakkında Enstitü Müdürü Doç. Dr. Gökşen Çapar’dan bilgi almıştır.
Daha sonra, “Ülkemizde Yeraltı Suyu Yönetimi” başlığıyla çevrimiçi gerçekleştirilen panele geçilmiş ve panelin açılış bölümünde, Ankara Üniversitesi yönetiminin suyun önemine ilişkin verdikleri mesajların yer aldığı kısa videolar izlenmiştir.
Ankara Üniversitesi Rektörü Sayın Prof. Dr. Necdet Ünüvar’ın, açılış konuşmalarını gerçekleştirdiği etkinlikte, artık günümüzde çok değerli ve stratejik bir kaynak haline gelen suyun gün geçtikçe artan önemine dikkat çekilmiştir. Özellikle pandemi dönemi ile birlikte her şeyin değerinin, kıymetinin daha çok anlaşıldığının altını çizen Ünüvar, “Aldığımız her nefesin, çiğnediğimiz her bir lokmanın, attığımız her bir adımın ve içtiğimiz her bir yudum suyun ne kadar değerli ve önemli olduğunu gördük” demiştir.
“Türkiye Su Zengini Bir Ülke Değil”
Türkiye’nin su zengini bir ülke olmadığını dile getiren Ünüvar, “Dışarıda şu anda kar yağıyor. Kar yağdığında biz çok mutlu oluyoruz. Belki karın getirdiği birtakım trafikteki veyahut sosyal hayatımızdaki birtakım endişeleri adeta göz ardı ediyoruz. Niye? Çünkü kar demek, su demek. Yani su kaynaklarının zenginleşmesi demek. Dolayısıyla kar yağışını da büyük bir mutlulukla takip ediyoruz. Bu sene de kar çok yağdı. Adana’da çok sıklıkla kullanılan bir tabir vardır; ‘kar yılı, var yılı’ derler. İnşallah ben bu sene yağan karın hem yaz hem de önümüzdeki yıllarda bizi çok daha rahatlatacağına inanıyorum” ifadelerini kullanmıştır.
“Ankara Üniversitesinin Kayıtsız Kalması Beklenemezdi”
Suyun, savunma, uzay, enerji ve gıda ile birlikte ülkemizdeki öncelikli 5 alan arasında yer aldığına dikkat çeken Ünüvar, şöyle devam etmiştir:
“Suyun bu kadar önemli olduğu bir çağda, bu kadar stratejik olarak değerlendirildiği bir ortamda Ankara Üniversitesi gibi çok köklü bir üniversitenin bu konuya kayıtsız kalması da beklenemezdi. Çünkü Türkiye’nin en kıdemli Ziraat Fakültesi bizde. Bu sene 176. yılını kutladığımız bir fakülteye sahibiz ve tarım da suyla çok yakından ilişkili. 2010 yılından itibaren de Su Yönetimi Enstitümüz var ve hakikaten çok değerli çalışmalar yapıyor. Dolayısıyla su konusu bizim asla göz ardı edemeyeceğimiz, üzerinde çok ciddi çalışmamız gereken bir konu. Ecdadımızın çok güzel bir tabiri var, ‘su gibi aziz olun’ diye. Su azizdir. Su çok kıymetlidir. Su olmadan hayatımızı sürdürme imkânımız maalesef mümkün değildir. O yüzden su kaynaklarımızı çok dikkatli kullanmalıyız. Yeni su kaynakları ile ilgili adımlar atmalıyız.”
Ankara Üniversitesi Su Yönetimi Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Gökşen Çapar da Dünya Su Günü’nü 2015 yılından bu yana her yıl BM’nin belirlediği tema çerçevesinde kutladıklarını belirterek, bu yılki konunun yeraltı suları olduğunu ifade etmiştir. Yeraltı suyunun ülkemiz gibi yarı kurak iklime sahip ülkeler için çok önemli bir kaynak olduğunu aktaran Çapar, kullanırken çok dikkatli olmak gerektiğini vurgulamıştır.
Ankara Üniversitesi Çevre Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Mehmet Somuncu ise, Türkiye’nin Akdeniz ikliminin egemen olduğu yarı kurak bir ülke olduğuna dikkat çekerek, “Tarımsal faaliyetler, tarımsal üretim çok ciddi şekilde artmış durumda. Nüfus artmış durumda, su talepleri gittikçe yükseliyor. Ülkemizde şu anda kullanılan suyun yaklaşık yüzde 72’si tarımda kullanılıyor. Bunun çok büyük bölümü vahşi sulama. Konya Ovası ciddi bir problem alanı. Ve bu düzeltilmeye çalışılıyor. Dolayısıyla burada su yönetimi, genel anlamda, özellikle de yeraltı suyu yönetimi son derece büyük önem taşıyor” ifadelerini kullanmıştır.
“Ülkemizde Yeraltı Suyu Yönetimi” Paneli
Açılış konuşmalarının ardından, Tarım ve Orman Bakanlığı DSİ Genel Müdürlüğü Jeoteknik Hizmetler ve YAS Daire Başkanı Dr. Ayhan Koçbay “Türkiye’de Yeraltı Suyu ve Yapılan Güncel Çalışmalar” isimli sunumu ile ülkemizde yeraltı suyu konusunda yapılan çalışmalar hakkında bilgi vermiştir. Dr. Koçbay, havza bazlı yeraltı suyu yönetimi çalışmaları doğrultusunda, risk teşkil eden havzalar arasında Konya Kapalı Havzası’nın yanı sıra, Meriç- Ergene Havzası, Büyük Menderes ve Küçük Menderes Havzalarının da yer aldığını vurgulamıştır.
Dr. Koçbay’ın sunumunun ardından, Tarım ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü Su Kalitesi Daire Başkanı Zakir Turan “AB Su Çerçeve Direktifi ve Ülkemizde Yeraltı Suyu Yönetiminde Uygulamalar” isimli sunumunu gerçekleştirerek, yeraltı suyu yönetiminde ülkemizin tabi olduğu direktif ve yönetmelikler ve bu yönetmelikler doğrultusunda yeraltı suyunıun kalite ve miktar açısından değerlendirildiği izleme çalışmaları hakkında bilgi vermiştir.
Sayın Turan’ın konuşmalarının ardından devam eden oturumda, UNDP Türkiye Doğal Kaynaklar ve Biyoçeşitlilik Projeler Koordinatörü Hatice Dinç ise “Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları Doğrultusunda Suyun Önemi” isimli konuşmasını gerçekleştirerek suyun doğadadaki tüm canlılar için hayati öneme sahip olduğuna dikkat çekmiştir. Konya Teknik Üniversitesi Obruk Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Fetullah Arık ise, “Küresel İklim Değişikliği Yeraltı Suyu İlişkisi Bağlamında Obruk Oluşumları” isimli sunumu ile, ülkemizde son yıllarda yeraltı suyunun aşırı kullanımı nedeniyle özellikle Konya bölgesinde sıklıkla görülen obrukların oluşumları, yapısı, nedenleri ve alınabilecek önlemler hakkında bilgi vermiştir.
Panel oturumunun son konuşmacısı olarak, Ankara Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi ve Su Yönetimi Enstitüsü Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Şebnem Arslan, “Sürdürülebilir Yeraltı Suyu Yönetiminin Önemi ve Önündeki Engeller” isimli sunumunu gerçekleştirerek, sürdürülebilir yeraltısuyu yönetiminde etik bilinç, sulama için açılan kaçak kuyular ve buna istinaden getirilebilecek olası yaptırımların neler olabileceğine dair bilgiler vermiştir. Panel konuşmalarının ardından, moderatörler aracılığıyla katılımcılardan gelen sorular, Panelistlere yöneltilmiş; soruların cevaplanmasının ardından panel başarılı bir şekilde tamamlanmıştır.