BAŞHEKİM PROF. DR. YAZKAN:
“KORONAVİRÜSÜ HAFİFE ALMAYIN, AŞIDA TEREDDÜT ETMEYİN”
Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisinin COVID-19 Özel Sayısı yayımlandı. Derginin içeriği hakkında bilgi veren SDÜ Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Rasih Yazkan, Covid-19 enfeksiyonunun diğer salgın hastalıklardan daha çok bulaştırıcı ve hasta yapıcı özelliğe sahip olduğunu, çok sık mutant virüse dönüştüğünü, sadece solunum sistemini değil vücudumuzda birçok organı etkileyen bir enfeksiyon olduğunu kaydetti.
Covid-19 Özel Sayısında Tüm Dünyanın Yaşadığı Pandemi Her Yönüyle Anlatıldı
38 adet makalenin bulunduğunu “Covid-19 Özel Sayısı Dergisi”nde Covid-19 pandemisinin her yönüyle anlatıldığını söyleyen Prof. Dr. Yazkan, “Dergide yer alan makalelerde, hastalığın gerek erişkin hastalarda, gerekse de çocuk hastalarda yarattığı durumlar, bulaş yolları, tedavi yöntemleri, hastaların bu süreç içerisinde yaşayacağı klinik tablolar, aşılama uygulamaları ayrıntılı bir şekilde anlatıldı. Ayrıca geçmişte yaşanan pandemiler, covid-19 pandemisi ve SDÜ Hastanesinin pandemi sürecinin anlatıldığı makaleler de yine dergimizde yerini aldı. “Covid 19 Özel Sayısı”nı okuyan bir kişi, hastalığın bütün süreci hakkında bilgi edinmiş olacak.” diye konuştu.
Dünya Küçük, Ulaşım Olanakları Çok Fazla
Covid-19’un çok farklı komplikasyonlara yol açtığını belirten Prof. Dr. Yazkan, “İller arası, ülkeler arası hatta kıtalar arası ulaşımın, insan hareketliliğinin çok kolay olduğu, kısacası dünyanın küçüldüğü bir yüzyılda pandemi yaşandı. Bu da Covid-19’un çok hızlı bir şekilde bütün dünyada yayılmasına ve insanların enfeksiyonla karşılaşmasına sebebiyet verdi. 2019 yılının Aralık ayında Çin’in Wuhan şehrinde ortaya çıktı ve 11 Mart’ta da dünyada pandemi ilan edildi. Ülkemizde de ilk vaka 11 Mart’ta görüldü. İnsan hareketliliği artık çok hızlı. Dünya küçük, ulaşım olanakları çok fazla. Bu nedenle bir enfeksiyonun dünyada pandemiye dönüşme olasılığı bu yüzyıldan sonra çok daha kolay. Covid-19’u diğer pandemilerden ayıran özellikler bence bunlar.” dedi.
Covid-19’un hem hastane yönetimine hem de tüm sağlık çalışanlarına alışık olmadıkları bir süreci yaşattığını dile getiren Prof. Dr. Yazkan, Covid-19’ un sağlık çalışanlarına neler düşündürdüğünü şu maddelerle özetledi: “Hepimiz için bir ilk, kurum yönetimi için çok zor bir süreç, bilim kurulu rehberinin sürekli güncellendiği bir süreç, sağlık çalışanlarından her zamankinden daha fazla özverinin beklendiği bir süreç, kurum içi fiziksel ve yapısal değişikliklerin olduğu bir dönem, toplumun olağan yaşama isteği, tedbirleri reddediş ve unutmaya yönelik yaklaşımı, kurallara ve yeni yaşam biçimine uyumun ve uyumsuzluğun olduğu bir dönem”
Aşı olmakta tereddüt etmeyin
Çok fazla aşı çeşitliliğinin olduğunu belirten Yazkan, “Bu kadar kısa süre içerisinde dünya belki de bu kadar çok aşıyı ilk defa acil olarak üretti. Bakıldığında bu aşıların çok önemli ölçüde koruyuculuk düzeyleri var. Aşı olmamanın alternatifi Covid olmaktır. Covid enfeksiyonu, hastalığı da olalım aradan çıkaralım, bir şey olmaz şeklinde yaklaşılacak, ciddiye alınmayacak bir enfeksiyon değildir. Bu süreçte hayatını kaybeden çok sayıda vatandaşımız oldu. Yaşlı, orta yaşlı, genç hatta çocuk yaştaki hastalar kaybedildi. Şu anda nerede aşı varsa tereddütsüz aşılanmamız gerekiyor. Bu süreci kırmanın, pandemiyi sonlandırmanın tek çaresi aşı olmak.” Dedi.
SDÜ Hastanesinde ‘Pandemi Kurulu’ Oluşturduk
Covid-19 pandemi sürecinde SDÜ Hastanesinde yapılan yönetsel ve fiziksel değişiklerden de bahseden Başhekim Prof. Dr. Rasih Yazkan, “Biz bu süreçte karar alma noktasında çok hızlı hareket ettik. Çünkü tereddüt edilmemesi gereken bir süreçti. Anormalleşmek için çok hızlı ve dikkatli, normalleşmek için ise yavaş ve yine bir o kadar dikkatli kararlar aldık. Süreç içerisinde güvendiğimiz uygulamaların başında “pandemi kurulları” geliyor. Bu süreci yöneten hastane yöneticilerinin ve sürece dahil olan öğretim üyeleri ile idari personelimizin olduğu bir pandemi kurulu oluşturduk. Her ay düzenli olarak Türkiye dinamikleri, Isparta dinamikleri ve SDÜ Hastanesinin dinamiklerini bilimsel veriler çerçevesinde tartışarak değerlendirerek aylık hatta ihtiyaç arz ederse anlık toplanarak çok dinamik şekilde reaksiyon gösterdik. Hastane içerisinde uygulamalarımızı da anında gerçekleştirdik. Toplantılarda alınan kararları şeffaf bir şekilde bütün çalışanlarımızla paylaştık. Süreci bilimsel veri tabanında ortak istişare ve ortak akıl ile yürüttük.” diye konuştu.
SDÜ Hastanesi Süreci Çok Hızlı ve Dinamik Bir Şekilde Yürüttü
Sağlık Bakanlığının talimatlarıyla SDÜ Hastanesinin pandemi hastanesine dönüştürüldüğünü söyleyen Yazkan, hastanede yapılan yönetsel ve fiziksel değişiklikler hakkında şunları kaydetti: “Düzenli ve dinamik olarak Covid-19 Pandemi kurulu toplantıları düzenlendi. Ana binadan uzak ve ayrı bir yataklı servis olan Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon, Radyasyon Onkolojisi Binası ile ana bina 6. kat a, b, c blokları ve ana bina 5. kat c bloğu pandemi servisi olarak ayrıldı. Gerekli tadilatlar yapıldı ve teçhizatlar tamamlandı. Covid-19 çalışma alanlarına yönelik çalışma planları ve görev dağılımları yapıldı. Tüm Anabilim dallarını içeren çalışma planları yapıldı. Covid-19 triaj ve numune alma çadırları kuruldu. Covid-19 poliklinik alanı oluşturuldu. Covid-19 acil servisi, hasta gözlem ve bekleme alanları yapıldı. Covid-19 bilgisayarlı tomografisi, diyaliz odası, asansörü, ameliyathanesi, yoğun bakım ünitesi, PCR Laboratuvarı, gebe takip salonu, doğum odası, hasta taşıma güzergahı oluşturuldu. Covid-19 için ayrılan alanların temiz ve kirli alanları düzenlendi. Poliklinik alanlarına koruma, uyarma ve yönlendirme ile tıbbi sekreterlik çalışma alanlarına yönelik koruma uygulamaları yapıldı. Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalına yönelik bu süreçte Radyoterapi sürecini devam ettirebilmek amacıyla restorasyonlar yapıldı ve kanser hastalarının radyoterapi uygulamalarına devam edildi. Covid-19 servislerinde araştırma görevlileri için çalışma odaları, Covid-19 yataklı servisi için sedyeli hasta taşıma rampaları yapıldı. Ana Binamızda yatan Covid-19 hastalarının tomografi çekimleri için Covid-19 ek servis binasında yer alan Covid-19 Tomografi ünitesine nakilleri ana binamız içerisindeki birimlerin korunması amacıyla ayrı bir güzergah belirlenerek ambulans ile gerçekleştirildi. Güzergahın tamamen diğer alanlardan ayrılması, bu güzergahın bütün çalışanlarımızın ve halkımızın dikkatini çekmek amacıyla Covid-19 güzergahı olduğunu gösteren levhalar ile işaretlendi. Hastane dışına konteynerler getirtilerek Covid-19 bekleme alanı, sürüntü alma çadırı ve Covid-19 polikliniği oluşturuldu. Covid-19 hastalarının tanı ve tedavisinde kullanılmak üzere çok sayıda cihaz ve ilaç alındı. (PCR tanı kitleri, mekanik ventilatör, videolaringoskop, yüksek akımlı nazal oksijen kanülleri, kapalı devre aspirasyon sistemi, portabl ventilatörler, çok sayıda ilaç, diyaliz cihazı vb…) Pandemi sürecinde personelimizin ihtiyaç duyduğu bütün Kişisel Koruyucu Ekipmanlar (Tulum, önlük, N95 maske, N99 maske, gözlük, siperlik, cerrahi maske, eldiven, el dezenfektanı, diğer temizlik malzemeleri, çizme, bone, hastane çalışma formaları vb.) eksiksiz bir şekilde temin edildi. Binanın tamamı temin edilen yer ve yüzey dezenfektanları ile düzenli olarak dezenfekte edildi. Personelimize koronavirüs bulaşını önlemek amacıyla sürecin başından bu yana uyguladığımız yerinde yemek hizmeti sunumu uygulaması için tek kullanımlık mutfak ekipmanları temin edildi. Hastanemizin fiziksel yapısını pandemi koşullarına uygun hale dönüştürmek amacıyla kullanılacak olan alt yapı malzemeleri eksiksiz bir şekilde temin edildi. Süreç boyunca yukarıda bahsedilen malzemelerin stok durumunun yönetilmesinde kriz yönetim stratejisi yürütüldü. Pandemiye yönelik gerek arşiv gerekse ayniyat malzemeleri için yeni depo alanları oluşturuldu. Covid-19 aşı odaları T.C. Sağlık Bakanlığı ve Bilim Kurulunun Rehberine bağlı kalınarak oluşturuldu. Aşı odaları Merkezi Hekim Randevu Sistemine tanımlandı.”
SDÜ Hastanesinin süreci dinamik bir şekilde yürüttüğüne vurgu yapan Başhekim Prof. Dr. Rasih Yazkan, sözlerini şu cümleler ile tamamladı: “ Pandemi henüz bitmiş değildir, toplumsal uyumun bu süreçteki tartışmasız tek doğru olduğu gerçeği ile önlemlere azami ölçüde dikkat edilmesi gerekmektedir. Pandemi sürecini ben değil biz anlayışı ile yürüten, gerek kurullarda gerekse hastalarımızın tanı ve tedavi sürecinde görev alarak büyük sorumluluk üstlenen tüm SDÜ Hastanesi üyesi çalışma arkadaşlarımıza ve ülkemizdeki sağlık çalışanlarına göstermiş oldukları destek, dikkat, özen ve özveri için sonsuz teşekkür ediyoruz. Bu süreçte hayatını kaybeden tüm sağlık çalışanlarını ve vatandaşlarımızı rahmetle anıyor; ailelerine sabırlar diliyoruz, tüm insanlığa pandeminin olmadığı bir dünya diliyoruz.”