Gözbebeğimiz Eğirdir Gölü Paneli Sonuç Bildirgesi Yayınlandı

Eğirdir Gölü'nün sunduğu her türlü biyolojik ve ekolojik olanakların, Gölden yararlanan paydaşlarca, sürdürülebilir bir şekilde kullanılması için; "KORUMA - KULLANMA ENTEGRE YÖNETİM PLANI"nın, kısa, orta ve uzun dönemli amaç ve teknolojik faaliyetler çerçevesinde ve havza bazında alınacak önlemlerle yürütülmesi gerekmektedir.
Bu bağlamda; 06 Şubat 2019 günü, SDÜ Oditoryumunda gerçekleştirilen Gözbebeğimiz Eğirdir Gölü Paneli Sonuç Bildirgesi (=Manifesto) kamuoyu ile yetkili kurum ve kuruluşların bilgisine sunuldu.
Yönetim, Eğitim,Göl Suyunun kullanımı, Mavi Bayrak, Ekonomik Destekler, Ekolojik Yatırımlar, Göl ve Ada ile bağlantı Yolu gibi ana başlıkların altında ayrıntılı maddelerin yer aldığı MANİFESTO; Ahmet ŞAHLAN, Prof. Dr. Doğan ALTINBİLEK, Prof. Dr. İlhami KİZİROĞLU, Prof. Dr. Sadık ERİK, Prof. Dr. Mehmet KÜLAHÇI, Prof. Dr. Semra KURUCU, Zeki TARHAN, Abdurrahim KURUCU, Halis TUNA tarafından imzalanarak, kamuoyu ile yetkili kurum ve kuruluşların bilgisine sunulan sonuç bildirgesini aynen yayınlıyoruz.

GÖZBEBEĞİMİZ EĞİRDİR GÖLÜ PANELİ SONUÇ BİLDİRGESİ

 Gözbebeğimiz Eğirdir Gölü Çalıştayı 06 Şubat 2019 günü, Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi. Toplantıya, çeşitli üniversitelerden bilim adamları; mülki idare; yerel yönetim, kamu kurum ve kuruluşlarının temsilcileri, katkıda bulundu.

Eğirdir Gölü’nün sunduğu her türlü biyolojik ve ekolojik olanakların gölden yararlanan paydaşlarca, sürdürülebilir bir şekilde kullanılması  için, ‘’KORUMA - KULLANMA ENTEGRE YÖNETİM PLANININ’’ kısa, orta ve uzun dönemli amaç ve teknolojik faaliyetler çerçevesinde ve havza bazında alınacak önlemlerle yürütülmesi gerekmektedir. Eğirdir Gölü Havzası, Hoyran, Eğirdir ve Kovada Göllerini kapsamaktadır.

Bu bağlamda, Panel de öne çıkan, sonuç ve öneriler, aşağıdaki ana başlıklarda  kamuoyu; yetkili kurum ve kuruluşların bilgisine sunulmaktadır.

1. Kısa Vadeli Çözüm Önerileri

1. YÖNETİM
2. Eğirdir Gölü ve Havzasındaki sorun ve çözümleri için, çok sayıda sorumlu kamu

kuruluşu yerine, TEK BİR YETKİLİ VE SORUMLU olarak VALİ Başkanlığında aşağıdaki üyelerden oluşan bir GÖL YÖNETİM KURULU  görevlendirilmesi yararlı olacaktır:

• Vali (Başkan)
• Göle kıyısı olan Belediye Yöneticileri ve Ekobir
• SDÜ Su Enstitüsü temsilcisi
• Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (ISUBÜ)Su Ürünleri Fakültesi temsilcisi
• Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (ISUBÜ)Turizm Fakültesi temsilcisi
• Balıkçılık Kooperatifleri temsilcisi
• DSİ Bölge temsilcisi
• Ziraat Odaları temsilcisi
• İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü temsilcisi
• İl Tarım Müdürlüğü temsilcisi
• SAREM temsilcisi
• MAREM temsilcisi
• Bölge yerel halkından bir temsilci

1. EĞİTİM

Eğirdir Gölü ve Havzası, yoğun tarımsal ve balıkçılık ve gelecekte yapılması düşünülen turizm ve spor faaliyetlerinin uygulandığı ve uygulanacağı bir bölgedir.

Havzada 81 yerleşim biriminde, 24 kooperatif ve bunların bine yakın üyesi vardır. Başta kooperatif üyeleri olmak üzere, tarımsal faaliyette bulunanların gölü kullanma konusunda eğitilmesi gerekmektedir. Bu eğitimde aşağıdaki konulara öncelik verilmelidir:

1. Havza genelinde uygulanan elma tarımının yanısıra toprak yapısı ve iklim koşullarına uygun diğer bitki türlerinin seçilmesi konusunda eğitimin verilmesi;
2. Salma (vahşi) Sulama yerine basınçlı damla sulama uygulaması ile ilgili eğitim verilmesi;
3. Tarımsal kirliliğe yol açan aşırı gübre ve pestisit kullanımının sakıncalarıortayakonmalıdır. Elma tarımında İyi Tarım Uygulamalarına (Global GAP) geçiş için devlet desteği sağlanmalıdır; Bu çerçevede yılda bir kez toprak analizi zorunlu hale gelecek ve gereken gübre gerektiği kadar verilecektir. Ayrıca zirai ilaç kullanımı da kayıt altına alınacaktır. Bu konularda eğitim MAREM tarafından verilebilir; ilaçlama ve gübreleme miktar ve zamanları havza bazında belirlenerek, bunun eğitim sürecinde çiftçilerle paylaşılması sağlanmalıdır.
4. Evsel ve sanayi ortamında kullanılan sıvı ve makine yağlarının, boya atıkları

ve her türlü asidik sıvı atığın su kanallarına, dere yataklarına ve göle atılmaması gerektiği, eğitsel platformda ele alınmalıdır. 

1. Eğirdir Gölü ve Havzasında kullanıldıktan sonra, oraya bırakılan pestisit kutu

ve kaplarının yokedilmesinin sağlanmasının, ilgili kooperatifler tarafından gerçekleştirilmesi; buna uymayanlara gerekli yasal yaptırımlar, gerek mülki idare gerekse merkezi idare (Bakanlık) tarafından uygulanmalıdır.. Bu konunun otokontrol sistemi ile izlenmesinin önemi eğitim sürecinde ele alınmalıdır. İlaç ambalajlarının yokedilmesi konusunda: depozito uygulaması, konteyner uygulaması gibi konularda “Göl Yönetim Kurulu” karar verir.

1. GÖL SUYUNUN KULLANIMI

a- Göl suyunun çeşitli amaçlarla kullanılması nedeniyle Gölde Su Bütçesi “Göl Yönetim Kurulu” tarafından sürekli olarak izlenmelidir.

b- Kovada Gölüne su bırakılması, Eğirdir Gölü’nün su seviyesi dikkate alınarak

yapılmalıdır. Düşük göl suyu düzeyi söz konusu olan dönemlerde, bunun kontrollü olması gerekir.

c- Göl çevresinde tarım faaliyetleri nedeniyle su tüketimi fazladır. Açık kanal sistemi buharlaşmayı ve su kaybını arttırmaktadır. Göl çevresi kapalı sistem sulama şebekesi ivedilikle tamamlanmalı, açık kanal sistemi kapatılarak basınçlı sulamaya geçilmelidir. Basınçlı damla sulamaya geçiş için verilen destekler süreklilik göstermelidir.

d- Göle akan derelerde kurulan barajlardan sulama mevsimi dışında, uygun zamanlarda göle su salınmalıdır.

e-  Proje halindeki barajlar ve göletler ise gölün su gelir gideri açısından tekrar değerlendirilmelidir.

          D- MAVİ BAYRAK

             Eğirdir Gölü sahilinde mavi bayraklı kumsal plaj koşullarının sürdürülmesinin sağlanması için kimyasal ve mikrobiyolojik kirlilikten arındırılması  ve benzeri konulardaönlemlerin ivedilikle alınması gerekmektedir.

1. Orta Vadeli Çözüm Önerileri

          E- EKONOMİK DESTEKLER

1. Eğirdir Gölü Havzası bazında“İyi Tarım Uygulamaları” (Global GAP) usul

ve yöntemlerinin uygulanabilirliği ve tarımsal faaliyetlerin bu çerçevede ürün çeşitliliği, bu eğitim sürecinde ortaya konmalıdır. Bu konuda çiftçinin desteklenmesi, 3-5 yıl geri ödemesiz ve faizsiz kredi olanağı sağlanmalıdır.

1. Kum, çakıl alınması izinlerinin tek yetkili kurum (Göl Yönetim Kurulu) tarafından verilmesi ve bunun kontrollü yapılmasının sağlanması. Bu konuda elde edilen parasal kaynakların da kurumun döner sermayesine kaydedilmesi.
2. Sazlık tarımının da belli bir plan ve program dahilinde bilimsel ölçütler

dikkate alınarak, tek yetkili kurumun denetim ve kontrolünde yapılmasının sağlanması amacıyla Göl Özel Hükümlerindeki Saz Kesme yasağının yeniden düzenlenmesi gerekmektedir.

         F- EKOLOJİK YATIRIMLAR

a- Hidrobiyolojik,  limnolojik ve meteorolojik ölçümler ile sulak alanların çeşitli

nedenlere bağlı ekolojik değişim(iyileşme veya bozulma)leri ile ilgili birçok yaşamsal bilgi, Göl Yönetim Kurulu tarafından kurulacak olan Göl Veri Bankası’. nda toplanır ve sürekliliği esastır.  Hidrobiyolojik, limnolojik ve meteorolojik ölçümlerin sürekli  sağlanabilmesi için veri toplama istasyonlarının sabit ve faal durumda tutulması gerekir. Limnoloji Araştırma Merkezinin SAREM bünyesinde yatırımının tamamlanması gerekir.

b- Ölçüm yapılan istasyonlarda suyla ilgili çözünmüş oksijen miktarı, pH değişimi,  sülfat ve nitrat miktarları, sucul bitki ve sazlıklardaki değişimler,  tarımsal pestisit ve gübre atıklarının tespiti, suyun kirlilik düzeyi, iletkenliğin, sıcaklık değişimi, ağır metal ve arsenik içerikleri ile fitoplankton ve zooplankton varlığı, balık ve kerevit stoklarının  tespitive diğer veriler ortaya konmalıdır.

c- Yapılacak bilimsel analizlere bağlı olarak, Eğirdir Gölü ve Havzasında

alınacak koruma-kullanma entegre yönetim uygulamaları ve alınacak önlemler paketigerçekleştirilmelidir.

d- Eğirdir Gölü ve havzasında meyilli arazilerden yüzey akışı ile göle taşınması

olası olan toprağın engellenmesi içinana kayaç ve topografyaya uygun, çevredeki doğal maki topluluklarının göl çevresinde yaygınlaştırılması, mevcut bozuk orman vasıflı alanların da koruma altına alınması, otlakların ıslah edilmesi ve Göle yasal mesafelerde büyükbaş hayvancılığın önlenmesi gerekmektedir.

e- Göl çevresi Büyük yerleşim birimlerindeki Atıksu Arıtma  projelerinin

gerçekleştirilmesi ve mevcut işletim kapasite hatalarının giderilmesi gerekmektedir. Havza bazında yapılacak araştırmalar sonucunda, gerekli noktalara İleri Arıtma Tesislerinin kurulması sağlanmalıdır.

f- Evsel atıkların giderilmesine yönelik ortaya konan KUŞAKKANALİZASYON PROJESİ ‘nin önerilen orta vadeli önlemler çerçevesinde ele alınarak gerçekleşmesi, Eğirdir Gölü ve Havzasının rehabilitasyonu için en temel uygulama olacaktır. Bu konuda tüm paydaşların katkıda bulunması elzemdir.

g- Eğirdir Gölü su seviyesindeki düşme nedeniyle 2007 yılında ortaya çıkan

arazi, Gelendost’un Avşar ve Yenice köylülerine ecri misil usulüyle kiralanmıştır. Buralar şu anki göl seviyesi olan 919 m NN’un altında kalmaktadır. Bu bölgeler göl havzasının A-Zonunda oldukları için, koruma altında olması gereken alanlar olup, tarımsal faaliyetin durdurulması (elma tarımı)  gereken bölgelerdir. Bu bölgeden sulak sisteme doğrudan gübre ve pestisit kalıntıları taşınmaktadır.Bunun önlenmesi için bu bölgedeki tarımsal faaliyetlere son verilmelidir. Bu bölgede kiralama bitinceye kadar iyi tarım uygulamaları zorunlu kılınmalı ve  sözleşme  bitiminde kiralama işlemi yenilenmemelidir.

h- Göl dibinde aşırı çoğalan makrofitlerin popülasyonunun azaltılması amacıyla yerli sazan ve diğer otçul balıkların popülasyonu arttırılmalıdır.

i-  Kükürt dioksit ve karbon dioksit gibi zararlı gazların göl üzerinde olumsuz etkileri nedeniyle Eğirdir ve Gelendost çevresine doğalgaz getirilmesi gereklidir.

j-  Eğirdir Gölü havzasında ilaç hazırlama evlerinin elma tarımı yapılan bahçelerde yaygınlaştırılması,

k-  Eğirdir İlçesi’ nde mevcut ve gelecekteki kurum ve kuruluşların atıklarının doğrudan göle verilmeyip kanalizasyon şebekesine bağlanıp arıtma sistemine ulaştırılması gerekmektedir.

III. Uzun Vadeli Önlemler

Göl dibindeki ağır metal içeren çökeltinin temizlenmesi için  uygun yöntemler, olası etkileri ve uygulanabilirliği araştırılmalıdır.

G-  EĞİRDİR GÖLÜNDEKİ ADA İLE BAĞLANTI YOLU

1. Eğirdir Gölündeki adaya ulaşımı sağlayan mevcut ada yolu kaldırılarak iki adet asma köprü ile adaya bağlanmalı ya da tek köprü yanına ilave köprüler yapılarak su sirkülasyonu sağlanmalıdır.

    b- Adadaki yapılaşma kontrol altına alınmalı, yeni yapılaşmaya kesinlikle izin                    verilmemelidir.

Bu Haberi Paylaş

Yorum Yap